Bewoners Zwanenbalg roepen gemeente ter verantwoording, wijk niet in 2031 aardgasvrij

Julianadorp – De inwoners van Zwanenbalg/Callantsogervaart hebben maandagavond effectief gebruik gemaakt van het burgerspreekrecht. De bewoners verzetten zich tegen de boodschap die zij op 14 februari 2023 tijdens een informatieavond ontvingen: de wijk gaat in 2031 van het aardgas af. Dit voornemen is onderdeel van de Transitievisie Warmte die de Helderse gemeenteraad eind 2021 heeft vastgesteld, waarin staat dat Den Helder in 2040 energieneutraal wil zijn. Zo wil de gemeente voorop lopen in de nationale energietransitie die in 2050 voltooid moet zijn. De wijk Zwanenbalg is dus aangewezen als ‘pilot’ voor deze overgang.

Naar aanleiding van de informatieavond op 14 februari en de daardoor ontstane onrust in de woonwijk, stuurde de Bewoners Vereniging Zwanenbalg (BVZ) op 10 mei 2023 een brief naar de gemeente om hun bezwaren en voorstellen kenbaar te maken. De bewoners zeggen zich te bewust zijn van de noodzaak voor de energietransitie, maar niet in dit tempo en op deze manier. “De bereidheid bestaat om hieraan de nodige bijdrage te leveren, mits de haalbaarheid en betaalbaarheid van voorzieningen die moeten worden getroffen gebalanceerd zijn”, schrijft BVZ.

De geschatte kosten voor het verduurzamen van een woning zijn nu tussen de €25.000,- en €50.000,-. In de brief vragen de inwoners van Zwanenbalg/Callantsogervaart daarom om de wijk niet eerder dan na 2040 aardgasvrij te maken, zodat meer tijd ontstaat om (goedkoper) maatwerk te bieden aan bewoners. BVZ wil dan ook een herziening van het besluit Den Helder al in 2040 energieneutraal te maken en dat de gemeente dit tijdstip in overeenstemming brengt met de Rijksambitie in 2050. Daarnaast vinden de bewoners dat beter en meer diepgaand onderzoek moet worden uitgevoerd naar alternatieve vormen van energievoorziening, zoals een warmtenet.

Toezeggingen wethouder
De brief van BVZ gaf aanleiding voor de verantwoordelijk wethouder duurzaamheid, Peter van Diepen, om in gesprek te gaan met de bewoners. Dit gebeurde op 7 juni en werd door beide partijen als “constructief” ervaren, mede omdat de wethouder een aantal toezeggingen had gedaan. Zo zou het jaartal 2031 “slechts indicatief en zeker niet bindend” zijn. Echter, tot “grote verbazing en teleurstelling” vonden de bewoners van Zwanenbalg geen van de gedane toezeggingen terug in het schriftelijke antwoord op hun brief, die zij na het gesprek van het college ontvingen. Daarom stuurde BVZ op 31 juli een tweede brief naar de gemeente waarin de bewoners vragen om een bevestiging van de toezeggingen die zijn besproken met de wethouder.

Op verzoek van BVZ is dit onderwerp als agendapunt opgenomen in de commissievergadering Stadsontwikkeling en Beheer van 25 september 2023. Bewoner René van der Kooij nam tijdens de vergadering het woord namens de Bewoners Vereniging Zwanenbalg. “Niet alleen de wijze van informatievoorziening, maar ook de boodschap is in emotionele zin zeer hard aangekomen.” Van der Kooij vertelt dat in de wijk Zwanenbalg onrust en ongenoegen heerst over de handelswijze van de gemeente, maar benadrukt ook dat de bewoners graag mee willen werken aan een Wijk Uitvoerings Plan (WUP).

Eerst zien, dan geloven
Vrijwel alle fracties begrijpen de zorgen en bezwaren van de bewoners van Zwanenbalg/Callantsogervaart. Alleen GroenLinks-commissielid Van Vliet zei maandagavond de negatieve toon in de brieven van BVZ te betreuren. Zijn fractie vindt dat Zwanenbalg het juist als een eer moet zien dat zij als eerste wijk de energietransitie inzetten. Fractie Pastoor, PvdA, Behoorlijk Bestuur en Stadspartij vinden het oneerlijk dat deze bewoners op kosten worden gejaagd.

Stadspartij wil een motie indienen met het voorstel om als Den Helder zijnde niet in 2040, maar in 2050 energieneutraal te willen zijn. Voor het college blijft 2040 de doelstelling. Wethouder Van Diepen stelde de bewoners van Zwanenbalg maandagavond wel gerust: “Van het gas af in 2031, daar is echt geen sprake van.” Bewoners zullen hier dan ook niet toe verplicht worden. De wethouder stuurt nog een brief naar BVZ met de gedane toezeggingen.

De bewoners zijn na afloop van de commissievergadering tevreden over de inbreng van de fracties, maar het gevoel dat overheerst is “eerst zien, dan geloven”. René van der Kooij legt uit dat de manier van communiceren door de gemeente tijdens de informatieavond in februari bij veel bewoners in het verkeerde keelgat is geschoten. “Sommige mensen waren in tranen.” BVZ wacht de brief van het college af en gaat daarna met elkaar in gesprek over de vervolgstappen.