Den Helder – Burgemeester Jan de Boer beschreef het verhaal van de ontslagen wethouder Martin Zuiddam over een integriteitsmelding maandagavond als “categorie lariekoek”. De burgemeester gaf namens het college op verzoek van diverse partijen meer duiding over het proces dat heeft geleid tot het opzeggen van het vertrouwen in Zuiddam.
Het college zegde op 20 mei het vertrouwen in Zuiddam op, zonder publiekelijk te melden wat daar precies de reden voor was. “Een samenloop van omstandigheden heeft hiertoe geleid”, was het enige wat het college in haar verklaring zei. Een dag later maakte Zuiddam zelf bekend dat hij een gesprek met de burgemeester, gemeentesecretaris en wethouder Peter van Diepen over de financiering van de HUB “voor zijn eigen veiligheid” had opgenomen. Volgens Zuiddam was die geluidsopname de reden dat het college per direct het vertrouwen in hem opzegde, zonder dat hij zich had kunnen verdedigen. In plaats van zijn ontslag in te dienen, meldde Zuiddam zich ziek. Zijn fractie Samen Actief stapte uit de coalitie. De overgebleven coalitie heeft vervolgens samen met Beter voor Den Helder een extra raadsvergadering aangevraagd om Zuiddam te ontslaan – wat maandagavond heeft plaatsgevonden.
Voorafgaand aan die vergadering stuurde Zuiddam een aanvullende verklaring naar de raad . Daarin schrijft hij dat de burgemeester meerdere keren op onjuiste wijze is omgegaan met een integriteitsmelding die Zuiddam had gedaan. De burgemeester zou niet hebben toegestaan dat Zuiddam een fractielid en/of onafhankelijk vertrouwenspersoon meenam naar een gesprek dat zou gaan over die integriteitsmelding. Ook zegt Zuiddam dat hij in de WhatsApp groep van het college een vooraankondiging van de integriteitsmelding had gedaan en dat de burgemeester dat bericht zonder toestemming verwijderd heeft. Deze gang van zaken was voor Zuiddam reden om het gesprek op te nemen. Hij vat de gang van zaken zelf als volgt samen: “Ik word nu onder de bus gegooid door het bestuur van de gemeente Den Helder omdat ik een integere besluitvorming wilde laten plaatsvinden op een onderwerp wat al jaren geleden aan onze inwoners beloofd is: de HUB in Julianadorp.”
Slachtofferrol
Edwin Krijns, fractievoorzitter van het CDA, nam maandagavond het woord namens de fracties die de vergadering hadden geagendeerd. Hij had geen goed woord over voor de wijze waarop Zuiddam in zijn verklaring om zich heen slaat. “Op dag één van de cursus reddingszwemmen wordt je erop gewezen de drenkeling voorzichtig te benaderen. De drenkeling zal namelijk in blinde paniek wild om zich heen slaan en de redder mee naar beneden trekken. We zien iets soortgelijks nu gebeuren met alle wilde verhalen en beschuldigingen waarbij alles en iedereen er wordt bijgesleept. Opeens is iedereen dader en is er maar één slachtoffer die de martelaarsrol oppakt en zich profileert als het geweten van politiek Den Helder”, aldus Krijns.
De fractievoorzitter van het CDA vervolgde: “Ik heb de heer Zuiddam in eerdere vergaderingen vaak moeten verdedigen. Hij had geen politieke ervaring en moest het spel nog leren. Dat hoeft geen bezwaar te zijn, maar hij was geen snelle leerling. Ik denk dat iedereen voldoende voorbeelden kan opnoemen, maar we zitten hier niet omdat Zuiddam een slechte wethouder is. Het gaat ook niet over politieke keuzes, niet om een HUB, want daar zit geen licht tussen. Het is vervelend dat degene die de mond vol heeft van integriteit zelf het democratisch proces niet erkent. Het college neemt besluiten als geheel en het opnemen van collegeleden past niet bij open en eerlijke communicatie.” Krijns verzocht het college vervolgens openheid te geven over hun beleving van de afgelopen weken.
“Categorie lariekoek”
In reactie hierop gaf burgemeester Jan de Boer de gevraagde duiding namens het college. Allereerst benadrukte hij dat binnen een college sprake is (of: zou moeten zijn) van collegiaal bestuur. “De basis daarvan is wederzijds vertrouwen. Wat betekent dat in de praktijk? Bijbehorende elementen zijn het tijdig delen van informatie, spreken uit één mond, elkaar in positie brengen, afstemmen van standpunten en reflectie op eigen handelen. Op de inhoud mag het strak, maar op de relatie zijn we zacht. Dat is de basis van professioneel maar ook zakelijk bestuur. Als er bepaalde irritaties zijn of een verschil van inzicht, spreken we dat met elkaar uit. Je neemt zelf de verantwoordelijkheid om een gesprek met je collega aan te gaan en dingen uit te spreken. Dat mag je van een bestuurder verwachten”, aldus De Boer.
Vervolgens vertelde de burgemeester wat er volgens hem de afgelopen weken is gebeurd. Hij beschreef de verklaring van Zuiddam over dat de burgemeester een integriteitsmelding zou hebben genegeerd of verkeerd afgehandeld als “categorie lariekoek”. De burgemeester benadrukte dat er geen integriteitsmelding was gedaan en dat het gesprek dat Zuiddam opnam een puur zakelijk, bestuurlijk gesprek was. Vandaar dat de burgemeester inderdaad weigerde dat Zuiddam een raadslid meenam naar het gesprek. “Ik gaf aan dat het een gesprek over bestuurlijke zaken was. Dat is een college aangelegenheid”, aldus De Boer. Ook bevestigde de burgemeester dat hij een WhatsApp berichtje van wethouder Zuiddam verwijderd heeft. “Daar heb ik de wethouder mee willen beschermen. Daarna heb ik hem gebeld”, zegt de burgemeester.
Volgens de burgervader ontstond een dynamiek waarin de wethouder herhaaldelijk reageerde vanuit emotie. “Vervolgens zie ik dat het gesprek wordt opgenomen. Het doet iets met mensen als een gesprek wordt opgenomen zonder dat je dat weet. Dan is het niet meer iets tussen twee wethouders, maar wordt het iets om te bespreken als college”, aldus De Boer. De houding van Zuiddam bleef hetzelfde en reflectie was volgens de burgemeester niet aanwezig. Dit heeft er uiteindelijk toe geleid dat zijn collega’s geen vertrouwen meer hadden in een samenwerking met Zuiddam.
Helaas ben ik van mening, dat de club die er nu – onder leiding van De Boer – zit, alle geloofwaardigheid kwijt is. Willemsoord wordt een steeds groter probleem en dat gaat meer en meer ten koste van dd stad naast Willemsoord.
Dus categorie lariekoek horen we al langer.
Zou je dit kunnen uitwerken, Bas? Ik zie in meerdere reacties jouw kritiek op Willemsoord en dat dit alle aandacht zou krijgen, maar wat is inhoudelijk hier het grote probleem?
Met Willemsoord bedoel ik eigenlijk niet de oude haven. Het is meer symbolisch bedoeld, aangezien het bestuur de stad heeft ingewisseld voor Willemsoord. Er ligt ook relatief veel meer focus op het ontwikkelen van Willemsoord, dan het redden van bijvoorbeeld een stervend stadshart. Het is een opeenstapeling van dingen, waaruit je een “attitude” op kunt maken. En dat geeft geen heel fraai beeld. Het straalt vooral uit, dat er grotere belangen gediend moeten worden, dan die van de gewone inwoners.
Die mensen zitten daar voor een groot deel niet voor “ons”.