De tijd vliegt voorbij. De gemeenteraadsverkiezingen van 2022 liggen al bijna een jaar achter ons. In de zandloper van het kiezersmandaat is een kwart van de korrels inmiddels gevallen. Die urgentie lijkt echter niet bij iedereen helder op het netvlies te staan. Zo zijn er raadsleden die letterlijk nog niks hebben gezegd en anderen die zichzelf na al die tijd nog steeds niet in staat achten de pers te woord te staan.
Nadat kort geleden gepubliceerd werd over de waardeloze opkomstcijfers van Statenleden van Forum voor Democratie ben ik zelf ook eens gaan denken. Het was me al opgevallen dat sommige leden van de raad niet altijd aanwezig zijn, maar exact wist ik het niet. Wat blijkt: De PVV mist de helft van de vergaderingen. Nu is één van de twee heren werkzaam bij Defensie en zijn het wat dat betreft lastige tijden. Laten we hopen op beterschap, die door de Wilders discipelen wordt beloofd.
Aanwezig zijn is één ding, maar je inbreng is vervolgens misschien nog wel belangrijker. Er zijn een aantal raadsleden die haast nooit hun mond opentrekken en in Den Helder is er één die nog niks gezegd heeft: Lucinda Hough-de Boer van Beter voor Den Helder. Hadden haar 168 kiezers gedacht dat de persoon waar hun stem naartoe ging het eerste jaar de kaken op elkaar zou houden? Dachten de 1.328 PVV-stemmers uit Den Helder dat hun vertegenwoordigers maar bij de helft van de vergaderingen aan zouden sluiten?
Ik ga lekker niks zeggen
Hough-de Boer praat vooral als de microfoon niet aanstaat, zo lijkt het. De Helderse raadzaal is dan ook soms meer een klaslokaal, met geroezemoes en gegiechel en een burgemeester als een soort geïrriteerde leraar. De maidenspeech met inhoudelijke bijdragen blijft vooralsnog uit. Standpunten van Hough-de Boer zijn slechts terug te vinden in een filmpje van één minuut op de website van ‘Beter’. Daarin zegt ze als eigenaar van een tandartsenpraktijk tegen verschraling van de zorg in de Noordkop te zijn. Dat is alles wat we na vier jaar weten van onze volksvertegenwoordiger.
Nu heeft Beter voor Den Helder drie raadsleden met ervaring, die wellicht beter op de hoogte zijn dan hun partijgenoot, maar waarom stel je jezelf in godsnaam verkiesbaar als je vervolgens als een slachtoffer van stomheid de vier jaar gaat volmaken? Het lijkt een soort tweede Danielle Pater, die als partijhopper onder andere voor partijleider Carlo Assorgia een hele poos in stilte haar zetel bekleedde. Zij voelde er ook nooit iets voor om tegen de media iets te zeggen. Misschien dat dit soort ‘stille krachten’ op de achtergrond wel de touwtjes in handen hebben, maar ik betwijfel het. Lekker niks zeggen, dan kan je ook niks fout doen.
Paar jaar inwerken
Ook in Hollands Kroon hebben ze wegduikende raadsleden. De vertegenwoordigers daar zijn het vaakst afwezig en met name de absentie van het CDA viel op. In de andere gemeenten in de Noordkop was het CDA juist één van de trouwste fracties. Kitty Pronk-Heisen van Senioren Hollands Kroon was het vaakst afwezig. Toen ik haar een tijdje terug vroeg om mee te doen aan een radio interview reageerde ze door te zeggen dat ze pas sinds maart 2022 actief is binnen de politiek en daarom denkt geen bijdrage te kunnen leveren.
Pas sinds maart? Serieus, pas? Dat is bijna een jaar, een kwart van de totale raadsperiode. Hoelang heb je nodig? Twee jaar, drie? Als iedereen meer dan een jaar zou moeten inwerken op politieke of bestuurlijke functies kwam ons land keihard tot stilstand. Daarbij komt dat Pronk-Heisen in de raad, als ze er is, soms best zinnige dingen zegt. Dat kan dan toch ook op de radio? Het woordje ‘volk’ in ‘volksvertegenwoordiger’ is voor sommigen nog steeds onbetreden.
Verantwoordelijkheid
Het is ook allemaal niet zo moeilijk. Gemeenteraadsleden worden echt niet geconfronteerd met complexe morele vraagstukken waar ze zichzelf door hun antwoord mee in de problemen kunnen brengen, al kwam de raad van Hollands Kroon 16 februari nog wel dichtbij. VVD’er Rick Boersen schoot uit de bocht door de aardbeving in Turkije en Syrië te classificeren als ‘de waan van de dag’, dat kan je natuurlijk niet maken.
Hij stond wel ergens voor, namelijk dat de raad niet het juiste orgaan is om ontwikkelingshulp te bieden. Ondanks dat hij dat argument beter in een korte stemverklaring had kunnen laten horen en beter niet minuten lang had kunnen betogen dat hulp aan aardbevingsslachtoffers niet juist is, moet je daar ergens respect voor hebben. Boersen is ook sinds maart raadslid, heeft ongeveer de helft van de levenservaring van Pronk-Heisen en wilde juist zijn stem laten horen. Als je dat niet wil, wat doe je dan in een gemeenteraad?
Die vraag kan ik wel stellen, maar de aansprakelijkheid van volksvertegenwoordigers is immer beneveld. De kiezer doet iedere vier jaar uitspraak, maar beoordeelt politici op hun opvattingen en acties. Je kunt slechts iets vinden over de namen die je leest. Welk deel van het electoraat volgt de politiek zo nauw dat zij ook kan oordelen over het gebrek aan acties, of het gebrek aan opvattingen? Wie kent de namen van raadsleden die als lege schil hun zetel bekleden? Hier ligt daarom een belangrijke signaalfunctie voor verslaggevers.
Bravo, mijnheer Vos, de zweep erover! Spaar de lieden die opzichtig in gebreke blijven niet. Wie zich verkiesbaar stelt voor de gemeenteraad en als vertegenwoordiger van het volk wil optreden, dient zijn verantwoordelijkheid te nemen en in staat te zijn een bijdrage te leveren aan het debat, of desgevraagd op zijn minst een gefundeerde mening te geven. Terecht dat dit aan de kaak wordt gesteld, maar veel veranderen zal het niet……, behalve dan dat de raad u met argusogen gaat volgen en als een vijandelijk element zal beschouwen. Want het moet natuurlijk wel gezellig blijven. Ik zou zeggen: trek u er niets van aan. De waarheid is hard, maar iemand moet hem verkondigen….