Den Helder – Als wethouders of raadsleden over de schreef gaan en er een melding van integriteitsschending wordt gedaan moet de burgemeester dat oppakken. Maandagavond vergaderde de Raadscommissie Bestuur en Middelen over een nieuw protocol waarin beschreven staat volgens welke stappen dat gebeurt. De commissie was niet tevreden: Volgens verschillende partijen moet er een extern vertrouwenspersoon komen. Het stuk werd niet besluitrijp geacht.
Al in 2016 heeft de raad een gedragscode vastgesteld. Daar staat in hoe politieke ambtsdragers zich horen te gedragen en wat ze vooral niet moeten doen. Nu wordt in Den Helder besloten over de wijze waarop meldingen worden afgehandeld. Voordat het nieuwe protocol in werking treedt moet er echt wel iets gebeuren, zei burgemeester Jan de Boer. In de meeste gevallen moeten zaken onderling of in een goed gesprek worden opgelost. Het gaat onder andere, maar niet uitsluitend, om ‘MeToo’ zaken. In uiterste gevallen kan de burgemeester na overleg met de fractievoorzitters aangifte doen bij de politie.
Niet alle schendingen van integriteit zijn even erg en leiden tot een aangifte. Zo gaf Edwin Krijns van het CDA als voorbeeld dat iemand de broodjes van de catering mee naar huis neemt na de vergadering. Op papier misschien diefstal, maar is dat wel een aangifte waard? De Boer bepaalt dat straks, in samenwerking met de griffier. Als de melding over De Boer zelf gaat worden twee fractievoorzitters aangewezen die de kwestie samen met de griffier afhandelen. Anonieme meldingen van integriteitsschending worden niet volgens het protocol in behandeling genomen.
Onafhankelijk vertrouwenspersoon
Harrie van Dongen van de Stadspartij zei dat hij het toch wel lastig vond dat zoveel rust op de burgemeester. Niet omdat hij De Boer niet vertrouwt, maar juist omdat het de positie van de burgervader zo kwetsbaar maakt. Volgens de burgemeester hoeft Van Dongen zich geen zorgen te maken: Hij trekt altijd samen op met de griffier en het is nu eenmaal de wettelijke taak van de burgemeester om de integriteit te bevorderen. Wanneer besloten wordt dat een melding verder onderzocht moet worden schakelt de gemeente een onafhankelijk onderzoeksbureau in.
Toch was dit voor de commissie niet genoeg: Onder andere Fractie Pastoor en GroenLinks gaven aan dat zij liever zien dat er een onafhankelijk en extern vertrouwenspersoon komt. Ook de PvdA noemde het ‘precair’ dat alle integriteitskwesties in dit protocol op één persoon komen te rusten. Volgens De Boer is het niet gebruikelijk dat een gemeente extern een vertrouwenspersoon aantrekt. Op initiatief van GroenLinks besloot de commissie het stuk niet door te sturen naar de gemeenteraad. De burgemeester zei toe de mogelijkheid van een extern vertrouwenspersoon te onderzoeken en terug te komen naar de raad.
Natuurlijk moet er een onafhankelijke en externe vertrouwenspersoon komen, liever nog een man èn een vrouw, dit laatste voor MeToo gevallen. Dit is geen taak voor de burgemeester, hij staat er te dichtbij en (helaas) wekt dat geen vertrouwen.
En ja, ook iemand die de overgebleven broodjes meeneemt na een vergadering is zeer verkeerd bezig, daar moet actie op ondernomen worden. Zeker met de Helderse voorgeschiedenis van burgemeesters die het niet al te nauw namen. Het begint met iets kleins en als je daar mee weg komt, wordt het al snel meer en meer, zo is wel gebleken.