Kop van Noord-Holland – Het regionaal historische boek ‘Voetbal als verzetje, sterven voor het vaderland’ van auteur Wilbert Korevaar verschijnt op 12 september. Het boek staat vol met verhalen en portretten over spelers uit de Noordkop die als militair, dwangarbeider, krijgsgevangene, verzetsstrijder of collaborateur met de Duitsers verschrikkelijke dingen hebben meegemaakt. Het boek is tevens een monument voor de 43 gestorven voetballers die als oorlogsslachtoffer niet mogen worden vergeten. Zij worden hiermee bevrijd van de vergetelheid.
Het unieke boek – het resultaat van anderhalf jaar research in nationale en internationale archieven en informatie van clubs en nabestaanden – belicht een voor velen onbekende, donkere periode uit onze geschiedenis en bevat veel niet eerder gepubliceerde getuigenissen en documenten. Met het voetbal als kapstok, wordt belicht hoe iedere voetbalvereniging en de spelers trachten te overleven onder de toenemende druk van de Duitse bezetter. En hoe de clubs zich na de bevrijding en de sportzuivering weer oprichten.
Bijna tweehonderd voetballers uit de Noordkop werken vanwege de Arbeitseinsatz onder vaak onmenselijke omstandigheden ver van huis in fabrieken voor de Duitse oorlogsindustrie. 43 voetballers uit de Noordkop overleven de oorlog niet. Zij sterven als militair in de strijd, door ontberingen of geweld in krijgsgevangenschap, door ziekte of uitputting als tewerkgestelde in nazi-Duitsland, door de geallieerde bombardementen, als gefusilleerde verzetsstrijder of vanwege hun Joods-zijn in een vernietigingskamp. Zij worden in dit boek postuum geëerd met een persoonlijk portret.
Den Helder
Het boek bevat alleen al voor Den Helder vele bijzondere verhalen. Bijvoorbeeld over de hoofdmacht van HFC Helder die in de oorlog zijn gehele linkerflank als oorlogsslachtoffer verliest. Over de Helderse voetballer Rein Hoogeterp die al op de eerste oorlogsdag sneuvelt. Over zes Helderse voetballers die als verzetsstrijders worden gefusilleerd. Over de Helderse speler Dirk Verzijl die door een SS’er zonder aanleiding wordt doodgeschoten. Over Nieuwedieper Jan Karel van der Dungen die als krijgsgevangene werkt aan de Birma-spoorlijn en overlijdt. Over de Helderse speler Teunis Gerritsen die driemaal een torpedo-inslag op drie verschillende boten overleeft. Over de Duitse topscorer van HRC Franz Zymni die als soldaat in Rusland deserteert uit Duitse krijgsdienst. Over Helderse voetballers die lid worden van de NSB, de knokploeg WA of sportlessen geven aan de Nationale Jeugdstorm. En veel meer.
Ook verhalen van andere kernen uit de Noordkop komen voorbij in het boek. Zo ook van Klaas Schenk uit Wieringerwaard. Het sporticoon huisvest onderduikers, onder wie een districtsleider van de ondergrondse die de dan vier maanden oude zoon Ard (de latere wereldkampioen en Olympisch kampioen schaatsen) tijdens zijn onderduik regelmatig met een flesje voedt. Verder het verhaal van zes voetballers van Stoottroep Anna Paulowna. Zij worden als Todeskandidaten gefusilleerd, onder wie Piet de Koning van HRC, de zoon van wereldkampioen schaatsen en meervoudig winnaar van de Elfstedentocht Coen de Koning. Verder het heftige verhaal van het gehele elftal van de Joodse voetbalclub Werkdorp Nieuwesluis in Slootdorp. Zij komen om in de vernietigingskampen Auschwitz en Sobibor.
Gevoelige snaar
De Tweede Wereldoorlog raakt nog altijd een gevoelige snaar bij mensen. Het roept gevoelens op van onbegrip, afgrijzen en onrecht. Het doet ons beseffen dat we het nu maar al te goed hebben. Dat we moeten koesteren wat we hebben: onze vrijheid, onze geliefden, ons normale leven. Een gevoel dat door de Russische inval van de Oekraïne en de bloedige strijd in het Midden-Oosten alleen maar is versterkt en actueler is dan ooit.
Hoewel het bijna tachtig jaar geleden is dat er een einde aan de Tweede Wereldoorlog kwam, blijft het belangrijk de slachtoffers te herdenken. Dit boek geeft de voetballers uit de Noordkop die in de oorlog werden getroffen een gezicht. Het waren geliefde zonen, broers en vaders die gedwongen werden tot keuzes die hen het leven konden kosten. En hebben gekost. Of de verkeerde keuze maakten. Sportieve jonge mannen zoals je die nu dagelijks tegenkomt, levend in de zwaarst mogelijke tijd van angst, onzekerheid, terreur en onvrijheid. Zij verdienen het om blijvend te worden herinnerd. Hun verhalen mogen niet verborgen blijven in de schaduw van de grote geschiedenis.
Contact
Het luxe boek (hardcover) heeft een A4-formaat, bevat 296 pagina’s en is rijk geïllustreerd met historische foto’s. Voetbal als verzetje, sterven voor het vaderland is vanaf 12 september verkrijgbaar bij boekhandel Plukker in Schagen, Bruna Bonte in Den Helder en Primera Langedijk in Noord-Scharwoude. Daarnaast kunnen mensen zich voorinschrijven door vóór 1 september een e-mail te sturen naar wilbertkorevaar@gmail.com of te bellen of appen naar 06-51851 291.
