Cultuur/NatuurHollands Kroon

Welke rol heeft de gemeente met betrekking tot kerkelijk vastgoed? Kerkbesturen en eigenaren willen vooral zelf de regie houden

Advertentie:

Hollands Kroon – Het enquêteonderzoek dat de gemeente Hollands Kroon heeft laten uitvoeren ten behoeve van het opstellen van de Kerkenvisie is afgerond en de uitvoerders van het platform De Kerkvernieuwers gaan aan de slag om eind februari het document aan de gemeenteraad te kunnen aanbieden. Woensdagavond werd alvast een klein tipje van de sluier gelicht en de rol van de gemeente ligt gevoelig: De eerste resultaten wijzen uit dat kerkbesturen en eigenaren vooral zelf willen bepalen wat er in hun kerk gebeurt.

145 respondenten uit 15 verschillende dorpen binnen de gemeente Hollands Kroon hebben uiteindelijk de enquête ingevuld. Daarin werd gevraagd hoe respondenten kijken naar de toekomst van kerkgebouwen. Van de mensen die hebben gereageerd is ongeveer de helft betrokken bij een kerkgemeenschap en 86 procent van de respondenten bezoekt wel eens een kerk in Hollands Kroon. Het grootste deel van de respondenten is 50+, maar 8 mensen onder de 30 hebben gereageerd op de enquête. In 93 procent van de gevallen geven inwoners aan dat zij het heel belangrijk vinden dat kerkgebouwen blijven bestaan. Wanneer er een herbestemming plaatsvindt, dus wanneer de kerk de religieuze functie verliest, willen de meeste mensen dat het gebouw een culturele of sociaal-maatschappelijk functie krijgt.

Een sterk bewerkte foto van de Kloosterkerk in Nieuwe Niedorp.

Alternatieve gebruiken
Dat komt steeds vaker voor, omdat het aantal mensen dat kerken bezoekt afneemt. Veel kerkgemeenschappen hebben het lastig vanwege een gebrek aan leden. Financieel ook, omdat het soms niet meer lukt om de kosten die met de gebouwen gemoeid zijn op te brengen. Een van de aanwezigen bij de presentatie van De Kerkvernieuwers op woensdagavond liet bijvoorbeeld weten dat zijn bestuur jaarlijks €8.000,- euro kwijt is aan verwarmingskosten, dit terwijl de kerk nu bijna altijd leegstaat. Eigenaren van kerken grijpen daarom steeds vaker andere mogelijkheden aan om invulling te geven aan de ruimte die ze hebben, vaak met andersoorts culturele bijeenkomsten. Tijdens het onderzoek zijn verschillende voorbeelden voorbijgekomen, van yoga in de kerk, tot kunstexposities en muziekvoorstellingen.

Wat ook bleek uit de enquête is dat de rol van de kerk nog steeds groot is, ondanks dat dit voor steeds minder mensen het geval is. Soms ontstaat er binnen kerkgemeenschappen dan ook discussie over het toelaten van alternatieve bezigheden. Het houden van een wishkey proeverij in de kerk, een daadwerkelijk voorbeeld uit de praktijk, kan bijvoorbeeld niet overal zomaar. Kerkbesturen willen dan ook vooral zelf aan zet blijven. De gemeente mag het gebruik van kerkgebouwen wel willen stimuleren, maar eigenlijk moeten zij zich er niet mee bemoeien, zo is het devies. De onderzoekers van De Kerkvernieuwers gaan dan ook secuur om met de rol die zij de gemeente zullen gaan toebedelen straks in de definitieve versie van de Kerkenvisie: “Het behoeft terughoudendheid, want de gemeente is vaak geen eigenaar van deze gebouwen. Je wilt ook niet dat de gemeente bepaalt hoe jij jouw woning gebruikt.”

De Samenstroom in Wieringerwerf.

Iedereen wil een vitaal kerkgebouw
Tot een bepaald niveau klopt dat natuurlijk, maar ook je eigen woonhuis mag je niet zomaar leeg laten staan. Nu leegstand soms dreigt ontstaat er vanuit de gemeente de begrijpelijke wens om dit tegen te gaan. Tegelijkertijd zoekt de gemeente bijvoorbeeld naar ruimte om culturele activiteiten te organiseren, zo bleek recentelijk nog in een bijeenkomst met het Cultuurplatform. Eén en één is twee, zou je denken, maar daar zal straks in de kerkenvisie geen harde uitspraak over worden gedaan. “Wij hopen natuurlijk dat de Kerkenvisie hierin kan verbinden, maar daarvoor is wel onderling vertrouwen nodig. Wij zien dat veel kerkbesturen, in verschillende nuances, zeggen dat de gemeente zich er niet mee moet bemoeien.” De Kerkenvisie kan hulp bieden bij het komen tot een minnelijke oplossing: “Iedereen wil in essentie hetzelfde, de gemeente, de kerkganger, maar ook andere inwoners: Een vitaal kerkgebouw. Daarvoor moet de gemeente naast de stichtingen gaan staan en echt een partner worden.” Die verbeterde samenwerking kan in de toekomst mogelijk ook tot oplossingen voor het behoud van de kerken leiden. Die zorg is groot, zo werd in de enquête ook door iemand verwoord: “Het verdwijnen van de kerk zou zijn alsof het hart uit het dorp wordt weggehaald.”

Toon meer

Stijn Vos

Stijn Vos is werkzaam als politiek verslaggever bij Regio Noordkop. E-mail: stijn@regionoordkop.nl

Wellicht ook interessant

Back to top button