Den Helder – Onder het motto ‘opvoeden doen we samen’ verbindt Stichting Buurtgezinnen families die elkaars hulp kunnen gebruiken. Door een verscheidenheid van redenen kan het opvoeden van een kind niet gaan zoals gehoopt, en volgens de organisatie is het op een informele en laagdrempelige manier ondersteunen van deze gezinnen essentieel. Door gezinnen die wat extra hulp kunnen gebruiken tijdens de opvoeding van hun kind te koppelen aan steungezinnen hoopt de organisatie mogelijk verdergaande hulpverlening voor te kunnen zijn.
“Wij proberen als organisatie de meer formele hulpverlening voor te zijn door tijdig ondersteuning te bieden”, vertelt Marjola Dillema. Als coördinator van Stichting Buurtgezinnen in Den Helder zorgt zij ervoor dat een gezin met een hulpvraag in contact kan komen met een steungezin. Wanneer een gezin zich in een lastige periode bevindt en wat rust kan gebruiken, zorgt buurtgezinnen voor passende opvang van een kind bij een gezin in de omgeving. Zo kan het gezin tot rust komen, en heeft een kind de mogelijkheid eens te ervaren hoe het er aan toe gaat in een andere omgeving. “Het is echt bedoeld voor wanneer de ouders overbelast zijn of wat tijd voor zichzelf nodig hebben”, aldus Dillema.
Dillema ziet dat kinderen gemiddeld een aantal dagen in de maand doorbrengen bij een steungezin. “Kinderen draaien gewoon mee in een huishouden, zo’n gezin doet eigenlijk gewoon de dingen die het normaal ook doet.” Juist die gematigdheid en stabiliteit is volgens de organisatie wat veel kinderen goed kunnen gebruiken. Door kinderen en hun gezin op een dergelijke laagdrempelige manier te ondersteunen proberen zij te verhoeden dat gezinnen vervallen in striktere, meer formele vormen van hulpverlening. Dillema vertelt dat sommige gezinnen, voor hun aanmelding bij de stichting, al bezig waren met meer vergaande stappen. “Sommige ouders waren bijvoorbeeld bezig met het inschakelen van weekeindjeugdzorg, die wisten het anders niet meer. Het is dan fijn om te zien dat een laagdrempelige match heel waardevol kan zijn.”
Voelt als familie
Een van de gezinnen die zich heeft aangemeld zijn Wikje en Mees uit Den Helder. Door omstandigheden zorgen zij voor hun twee kleindochters, een taak die ze niet in de koude kleren gaat zitten. Na hun pensioen zijn ze in essentie bezig met een tweede opvoedronde. Dit kost ze beide veel energie, en daarnaast houden ze weinig tijd over voor zichzelf. Mees vertelt dat hij in eerste instantie moeite had met het idee dat hij hulp moest aanvragen. “Ik vraag niet graag hulp, ik hou het liever bij mijzelf”, vertelt hij. Het gezin kreeg eerder hulp van meerdere organisaties, maar de consequenties waren verregaander. “Het eerste plan was om de meiden op sommige dagen naar zorgboerderij te laten gaan, maar dat paste eigenlijk niet”. Kleindochter Sanne vond na een aantal maanden zoeken een plek bij het gezin van Lisa en Daniël
Inmiddels is Sanne helemaal ingeburgerd bij het gezin van Daniël en Lisa, en beide grootouders zijn blij met de oplossing. “Voor ons geeft het rust, vooral geestelijk. Het geeft een ander gevoel dan als je ze bijvoorbeeld naar een vereniging zou brengen”, vertelt Mees. Hij vind het nog steeds een bijzondere oplossing, vooral omdat de band met het steungezin voor hem een beetje is gaan voelen als familie. “Je weet nu, ze zijn lekker bij een gezinnetje, en ze voelen zich daar ook fijn.”
Dikke maatjes
Op zaterdag gaat Sanne om de week naar haar steungezin. Met haar setje Rummikub in de hand gaat ze op weg naar de binnenstad. Vanaf de auto van Mees trekt Sanne al een sprintje naar de voordeur van Lisa en Daniël. Bij binnenkomst trekt ze gelijk haar schoenen uit en begint met de dochter des huizes, Suun, gelijk op de bank te springen. “Als een Dolfijn!”. Daniël en Lisa speelden al langere tijd met het idee zich aan te melden bij pleegzorg, toen ze het bericht van Sanne en haar familie bij Buurtgezinnen tegenkwamen. “Ik heb ons gelijk aangemeld. Dit is een soort laagdrempelig voorstadium”, vertelt Lisa. Buurtgezinnen bracht de twee gezinnen met elkaar in contact, en de klik was er vrij snel. “De match is echt wel een succes geweest. Sanne en Suun zijn inmiddels dikke maatjes geworden”, vertelt Daniël. Sanne draait mee in het gezin, en de familie onderneemt niet speciaal extra stappen, vertelt Lisa. “We zijn geen speciale opvoeders of weet ik veel wat; Sanne is er gewoon bij.”
Dat is volgens Dillema dan ook het snijvlak waarop de organisatie werkt. De gezinnen die zich opwerpen als steungezin zijn geen hulpverleners, en moeten dat ook niet worden. “Als coördinatoren houden we dat goed in de gaten”, vertelt ze. Buurtgezinnen verleent zelf ook geen hulp in de klassieke zin van het woord, maar treed louter op als mediator tussen het vraag- en steungezin.
Niet vrijblijvend
Hoewel de steungezinnen als vrijwilliger werken, is dit niet vrijblijvend, zo verteld ook Lisa. “De dynamiek met Sanne is wel anders dan bijvoorbeeld met een vriendinnetje van Suun. We moesten in het begin zeker aan elkaar wennen, en er is af en toe wel eens ruzie, maar dat betekent niet dat Sanne de volgende keer niet meer komt.” Lisa en Daniël benoemen beiden dat vooral rust en regelmaat, ook op de lange termijn, belangrijk is voor het vraaggezin. Dillema ziet dit terug bij andere gezinnen, en benoemt dat de relatie tussen steun- en vraaggezinnen dikwijls hechter wordt naarmate de tijd vordert. “Gezinnen gaan wel eens mee met sportwedstrijden, of bijvoorbeeld als een kind een zwemdiploma haalt, en dit is waardevol. Een kind kan dan zeggen: ‘Kijk, deze mensen horen ook bij mij’, en dat is heel fijn voor ze.”
