Kop van Noord-Holland – De gemeente Den Helder is geïnteresseerd in de bouw van een kleine kerncentrale: een Small Modular Reactor (SMR). Het college ziet grote economische voordelen in een dergelijke kernreactor en is op dit moment in gesprek met een exploitant. De raad is bijgepraat en lijkt enthousiast. Ook in Hollands Kroon leeft belangstelling voor een SMR. Daar stelt de fractie van LADA voor om de mogelijkheden tot vestiging van een (kleine) kerncentrale regionaal te onderzoeken. Energiedeskundige Herman Damveld wijst de gemeenten echter op een aantal risico’s.
Damveld is afgestudeerd in econometrie en wetenschapsfilosofie, met als specialiteit de wetenschappelijke grondslagen van rekenmodellen. Op grond daarvan werd hij in 1974 gevraagd om te komen werken bij een energievakgroep van de Rijksuniversiteit Groningen. Immers, bij energievraagstukken zijn ook rekenmodellen van groot belang. Hij ontwikkelde zich als energie-expert en schreef veel boeken, rapporten en artikelen in vak- of dagbladen over energie. Zo publiceerde hij op 14 december 2023 een artikel over nieuwe, kleinere kerncentrales (SMR’s) in Nederland. In dit artikel bespreekt Damveld de ontwikkeling van twee typen SMR’s: de Rolls-Royce reactor en de General Electric-Hitachi BWRX-300. De energiedeskundige is er vrijwel zeker van dat de gemeente Den Helder haar zin heeft gezet op de BWRX-kerncentrale.
Technisch en economisch haalbaar?
Voor de bouw van een BWRX-300 is een gebied van bijna 14 hectare nodig. De gemeenten Den Helder en Hollands Kroon moeten dus ook nadenken over waar deze ‘kleine’ kernreactor gebouwd kan worden. Aangezien de reactor koelwater nodig heeft, zou een locatie nabij de Waddenzee wenselijk zijn. Momenteel is nog nergens in de wereld een BWRX-300 in werking. In Polen en Canada lopen wel vergunningsprocedures om een dergelijke SMR te kunnen gaan bouwen, maar een echt voorbeeld is er niet. Daarmee stuiten Den Helder en Hollands Kroon volgens Damveld al op een probleem: “Er is nog nergens bewezen dat het (veilig) kan.”
Daarnaast denkt Damveld dat een Small Modular Reactor, zoals de BWRX-300, economisch niet haalbaar is. Ten eerste stelt de energiedeskundige dat elektriciteit van een SMR duurder is dan stroom van de huidige zonnepanelen, windmolens of gascentrales. Ook verwijst hij naar de kerncentrale in Dodewaard, die van 1969 tot 1997 in bedrijf was. Die centrale was van dezelfde exploitant (General Electric) en een voorloper van de BWRX-300. Volgens Damveld is Dodewaard gesloten omdat de kosten van de opwekking van elektriciteit uit de centrale te hoog waren om de stroom te kunnen verkopen. De ANVS bevestigt dat de kerncentrale in Dodewaard uit bedrijf is gegaan “omdat de kerncentrale niet langer rendabel was in een geliberaliseerde productiemarkt.” De voormalige kerncentrale staat er nog steeds; in 2045 start de ontmanteling.
Radioactief afval
Damveld benadrukt ook het belang van de vraag: ‘wat doe je met het radioactieve afval?’ Hij vertelt dat de gevaarperiode van radioactief afval één miljoen jaar is. Daarentegen is het COVRA, het Nederlandse bedrijf in Borsele dat radioactief afval opslaat en verwerkt, bedoeld voor 100 jaar. Wat er na die 100 jaar gebeurt, wordt door COVRA nog onderzocht. “Daarnaast is het een buitendijkse opslagplaats en hebben we te maken met zeespiegelstijging”, aldus Damveld. Volgens de energiedeskundige is het niet ethisch verantwoord om te beginnen aan de vergunningsprocedure voor een SMR in Nederland zonder een plan te hebben over wat er met het kernafval moet gebeuren.
Kortom, Damveld adviseert de gemeenten Den Helder en Hollands Kroon goed na te denken over de risico’s en gevolgen van het bouwen van een Small Modular Reactor. “Of je nou voor of tegen kernenergie bent, het is belangrijk dat je de verschillende aspecten allemaal bekeken hebt en dan beargumenteert waarom je een bepaald besluit neemt. Bijvoorbeeld: ‘Ik vind het afvalprobleem ondergeschikt aan de huidige elektriciteitsvoorziening.’ Dan ben je in ieder geval transparant en kun je een discussie voeren.”
De gemeente Den Helder is geïnteresseerd in de bouw van een kleine kerncentrale: economisch niet haalbaar, afvalprobleem etc. “Iemand” uit het college heeft weer eens iets bedacht en…. “de raad is bijgepraat en lijkt enthousiast”, toch leuk zo’n gemeente er was ook iets met een waterstofstation…..ik hou van zo’n gemeente, tovert altijd leuke statements uit de hoge hoed……Een kerncentrale landelijk had er allang moeten zijn, maar helaas Nederland komt om in de regeltjes en vergunningen, de duur van het aanvragen en dan realiseren gaat nog jaren duren helaas, en zo gat ons land naar de afgrond.
Leuk die interesse, alleen ….. is er rekening gehouden met Natura 2000 gebieden, waaronder het Wad, Marsdiep en Noordzee. Industrieterreinen waaronder een haven incl Marine met een plofzone. de verplichte afstand van bebouwde gebieden maar ook de gemeentegrens met Schagen. Ben nieuwsgierig waar men dit wil plannen voor 2033.
“Hij vertelt dat de gevaarperiode van radioactief afval één miljoen jaar is.” Als je dit beweert ben je als “expert” echt helemaal af en heb je jezelf grondig gediskwalificeerd. Atoomklokkenluider Rainer Moormann ( https://en.wikipedia.org/wiki/Rainer_Moormann ) laat in zijn boekje “Atommüll – Ungelöstes, unlösbares Problem ?” zien dat na 50.000 jaar de radiologische toxiciteit van het opgeslagen zware metaal een schadepotentieel dat vergelijkbaar is met dat van aspirine ( https://www.bol.com/nl/nl/p/atommull-ungelostes-unlosbares-problem/9300000060819325/ )
Werkelijke experts mogen dit controleren: https://www.linkedin.com/pulse/nucleair-afval-vraag-antwoord-jan-rhebergen/
Vraagt de gemeente zich ook af hoe kwetsbaar wij al zijn met de marine in de voortuin…kernreactor ernaast maakt je een doelwit voor kwaadwillende landen.