Den Helder – Het is 27 februari 82 jaar geleden dat de Slag in de Javazee plaatsvond. Daarbij kwamen 915 Nederlandse marinemannen om het leven, onder wie de eskadercommandant schout-bij-nacht Karel Doorman. De herdenking is bij zijn borstbeeld, in de voortuin van het Koninklijk Instituut voor de Marine in Den Helder.
Marineofficier en gemeenteraadslid Rogier Bruin organiseert de herdenking: “Jaarlijks vindt er een grote herdenking plaats in de Kloosterkerk in Den Haag, maar ook in Den Helder is het belangrijk om stil te staan bij dit belangrijke en tragische moment in de geschiedenis van ons land en zeker ook van de Koninklijke Marine. In 2017 is dat in Den Helder voor het laatst op grootschalige wijze gebeurd, 75 jaar na de slag. Daarna is alleen in 2022 bij de 80-jarige herdenking nog een bescheiden samenkomst geweest bij het borstbeeld van Karel Doorman, dat in 1954 is geschonken door de burgers van Den Helder aan de adelborsten.”
Onder meer het gemeentebestuur en de KVMO leggen kransen tijdens de herdenking. “En ik ben blij dat ook de Helderse jeugd vertegenwoordigd is, want Scholen aan Zee neemt deel met een 3VWO klas.”
Belang van herdenken
Volgens Bruin is het belangrijk om deze slag ieder jaar te herdenken in Den Helder. “Niet alleen omdat we nu eenmaal dé marinestad van Nederland zijn, maar vooral ook omdat het belang van herdenken de laatste tijd alleen maar is toegenomen.” Hij verwijst naar de woorden die tijdens de herdenking in 1992 door de bevelhebber der zeestrijdkrachten vice-admiraal jr. H. van Foreest werden uitgesproken: ‘De slag in de Javazee bewijst dat vrijheid bevochten moet worden, het is niet iets vanzelfsprekends. Het past ons dankbaar te zijn voor de offers daarvoor door anderen gebracht.’
Eens te meer zijn deze woorden nu toepasselijk, nu er weer oorlog woedt op ons continent, vindt Bruin. “De laatste tijd waarschuwen generaals en admiraals dat wij in Europa ons moeten gaan realiseren dat het geen vaststaand feit is dat we in vrede leven. Door te herdenken zijn we ons bewust van offers die gebracht zijn en moesten worden voor die vrede en voor onze veiligheid. De Slag in de Javazee is een dramatisch voorbeeld van zo’n offer. Het is niet te hopen, maar als het nodig is dan zullen Zijner Majesteits oorlogsschepen met honderden marinemannen en -vrouwen uitvaren vanuit Den Helder om onze vrijheid te beschermen op en vanuit zee. Het is daarom belangrijk om zeker in onze marinestad samen te komen bij het monument ter nagedachtenis aan Karel Doorman, die ook destijds in 1942 met meerdere schepen ten strijde trok om die vrijheid te beschermen.”
De herdenking vindt plaats op woensdag 28 februari om 10:30 op het Koninklijk Instituut voor de Marine. Omdat het op defensieterrein is, dienen belangstellenden, die de herdenking willen bijwonen, zich vooraf aan te melden (via email: RN.Bruin@mindef.nl).