Raad akkoord met Kadernota, maar grote zorgen over financiële toekomst

Den Helder – De gemeenteraad van Den Helder heeft maandag ingestemd met de Kadernota voor de periode 2024 tot en met 2027. Van de 27 pogingen aan het stuk nog iets te wijzigen of het college opdracht te geven bepaalde zaken op te pakken, slaagden er tien. Referenda komen er niet, daar was binnen de raad geen meerderheid voor te vinden.

De Kadernota is het stuk waarmee de raad het college richtlijnen meegeeft voor het opstellen van de begroting, die eind dit jaar door de raad moet worden vastgesteld. Het grote probleem binnen de Kadernota is dat er nog geen sluitende begroting is voor de laatste twee jaren. Dat heeft alles te maken met overheidstaken die vanuit Den Haag bij de gemeente worden neergelegd en waar nog geen voldoende financiering tegenover staat. Vooral op het gebied van de (jeugd)zorg leidt dit op termijn tot tekorten. De hoop is dat het Rijk later dit jaar alsnog over de financiële brug komt, maar of dat echt gaat gebeuren is onduidelijk. Zeker nu het kabinet is gevallen is het nog maar de vraag welke besluiten er in Den Haag wel en niet worden genomen.

Toch is een meerderheid van de raad van mening dat het college de problemen niet zomaar voor zich uit kan schuiven. Een niet sluitende meerjarenbegroting is onwenselijk, omdat dit ook kan leiden tot verscherpt toezicht vanuit de provincie. Het is namelijk verplicht aan het einde van het jaar een sluitende begroting in te dienen. Het college wil met het niet voldoen aan de eisen een signaal richting Den Haag afgeven en hoewel vrijwel de gehele raad een dergelijk signaal steunt, wordt een tekort op de begroting niet geaccepteerd. De raad gaf het college daarom de opdracht mee zelf naar oplossingen te zoeken en in het najaar alsnog met een sluitende begroting te komen.

Bezuinigen
Daarbij dient gezocht te worden naar mogelijkheden om te bezuinigen, daar valt niet aan te ontkomen. Geld voor nieuw beleid is er vrijwel zeker niet. De PvdA is van mening dat de lange lijst van subsidies die de gemeente elk jaar verstrekt best eens tegen het licht mag worden gehouden. “Maar we zijn tegen bezuinigingen op zaken die deelname aan de maatschappij door inwoners met een smalle beurs mogelijk maken”, aldus Jan de Leeuw. “Het college durft geen verantwoordelijkheid te nemen”, stelde Edwin Krijns namens het CDA. “Wij verwachten dat het college zelf de harde noten kraakt en dit niet van zich afschuift.” Volgens GroenLinks wordt “al het moois overschaduwd door donkere wolken. Code rood is afgekondigd door het college.” D66 is van mening dat Den Helder niet moet weglopen van belangrijke keuzes. “Die hebben gevolgen, maar die verantwoordelijkheid moeten we durven nemen.”

Volgens Samen Actief heeft Den Helder op dit moment te weinig middelen voor een te hoog ambitieniveau. De VVD maakt zich zorgen over de bijna onhoudbare kosten van de zorg, maar wil bij de zoektocht naar mogelijkheden tot een sluitende begroting te komen niet dat het ambitieniveau wordt verlaagd. “Ook zijn we niet voor minder solidariteit binnen onze gemeente”, aldus Henriëtte Weerstand-Slot. De ChristenUnie stelde dat er altijd een vangnet moet zijn voor inwoners die het financieel niet redden.

Tekort
Wethouder Peter van Diepen rekende voor dat er geen tekort is voor de jaren 2024 en 2025, maar dat het er daarna minder vrolijk uitziet. Voor 2027 komt Den Helder op dit moment nog zo’n 7 miljoen tekort, maar de gemeente staat daarin niet alleen. Het is een landelijk beeld en reden dat de VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) strijd voert met Den Haag over meer geld voor de gemeenten. Van Diepen stelde de raad enigszins gerust: “Natuurlijk komen we in het najaar ook met een Plan B, een sluitende meerjarenbegroting. Alles moet gedekt zijn en voor de komende twee jaar is dat ook het geval, hopelijk hebben we in het najaar meer duidelijkheid over de financiën voor de jaren daarna.”