Commissaris van de Koning, Arthur van Dijk, heeft de eerste foto voor het project Noord-Holland in de Tweede Wereldoorlog in 50 foto’s gepresenteerd. Met de presentatie van zijn keuze-foto geeft de commissaris van de Koning het startsein voor het project, waarbij de inwoners van Noord-Holland worden gevraagd om originele foto’s met hun verhaal in te sturen. Ook historische verenigingen en archieven doen aan het project mee.
Arthur van Dijk: ‘Ook na 75 jaar is het van belang stil te staan bij ervaringen uit de Tweede Wereldoorlog. Met verhalen. Met beeld. Wij zijn onze bevrijders en hen die in verzet gingen veel verschuldigd. Op de schouders van deze dapperen hebben wij onze vrijheid vorm gegeven. Het is goed dit te gedenken.’
Volgend jaar viert Noord-Holland 75 jaar vrijheid. In januari kiezen Noord-Hollanders uiteindelijk 25 foto’s uit een selectie van vijftig foto’s. Het resultaat is een ’visueel canon van de Tweede Wereldoorlog in Noord-Holland’. Samen met de selecties uit de andere provincies wordt op landelijk niveau een eindselectie gemaakt van honderd foto’s. Deze honderd foto’s vormen het visuele canon van de Tweede Wereldoorlog in Nederland en worden in de Tweede Kamer tentoongesteld.
Reizende fototentoonstelling
De bedoeling is om de Tweede Wereldoorlog in beeld te brengen in vijf thema’s: militaire strijd en bevrijding, vervolging en uitsluiting van Joden, Sinti en anders denkende, Duitse aanwezigheid, verzet en repressie, dagelijks leven. Mensen kunnen hun foto’s inzenden via de website in100fotos.nl. In de loop van april maakt het NIOD van de vijftig geselecteerde Noord-Hollandse foto’s een pop up tentoonstelling. Deze tentoonstelling reist tijdens de vrijheidsmaand door de provincie.
In Noord-Holland wordt het fotoproject georganiseerd door de provincie Noord-Holland, het NIOD, het Verzetsmuseum Amsterdam en het Noord-Hollands Archief (NHA). Het fotoproject wordt uitgevoerd in opdracht van het Platform WO2, waarin diverse organisaties samenwerken zoals het NIOD, de Stichting Musea en Herinneringscentra ’40-’45 en het Nationaal Comité 4 en 5 mei.
Keuze-foto van de commissaris van de Koning
De keuze van Arthur van Dijk is gevallen op een foto, die kort na de bevrijding is genomen, van de verzetsstrijdsters de zussen Freddy en Truus Oversteegen. Een bitterzoete bevrijding, want drie weken voor de bevrijding is hun vriendin en verzetsstrijdster Hannie Schaft gefusilleerd door de bezetter.
Het is een geposeerde foto waarop het verzet centraal staat. Twee anonieme mannen van de Binnenlandse Strijdkrachten en de twee bekende vrouwelijke verzetsstrijders Truus en Freddie Oversteegen, behorend tot dezelfde verzetsgroep als Hannie Schaft. Wie de foto gemaakt heeft, is onbekend. Waar dat precies gebeurd is, is ook niet bekend. Vermoedelijk ergens in Haarlem. Bijzonder is dat Truus en Freddie op de foto met wapens te zien zijn. Dat geeft de foto een extra lading. Slechts een heel klein deel van het Nederlandse verzet betrof gewapend verzet. Binnen die groep gewapende verzetsstrijders vormden de vrouwen weer een zeer kleine minderheid.
Samen met Hannie Schaft, voerden de zussen Oversteegen verschillende sabotageacties en liquidaties uit.
Op de foto glimlachen de zusjes Oversteegen. Het is een glimlach die de bevrijding viert. Maar zij worstelen ook met het gemis van Hannie Schaft, die voor de bevrijding in de duinen bij Overveen werd gefusilleerd.
