
Den Helder – Politieke partijen beloven in aanloop naar de verkiezingen hemel en aarde aan de kiezer, maar lang niet alles wordt vervolgens waargemaakt. Over minder dan een jaar zijn er weer verkiezingen voor de gemeenteraad, tijd om de balans op te maken. De komende maanden analyseren we elke week één partij. Wat is er terechtgekomen van de verkiezingsbeloften? Waar hebben zij zich deze bestuursperiode hard voor gemaakt? Hoe hebben zij gestemd en hoe verhoudt zich dat tot hun verkiezingsprogramma’s van 2022?
Een van de belangrijkste onderwerpen voor D66 Den Helder in 2022 was onderwijs. Zowel in het verkiezingsprogramma als tijdens het verkiezingsdebat van Regio Noordkop beloofde de partij in te zetten op het concept Rijke Schooldag. Daarmee bieden onderwijsinstellingen extra activiteiten aan die de ontwikkeling van leerlingen bevorderen en kansengelijkheid vergroten. De democraten wilden budget vrijmaken om onderwijsinstellingen hierbij te ondersteunen. Een half jaar na de verkiezingen kwam deze wens van D66 uit, zonder dat de partij daar zelf iets voor hoefde te doen. Den Helder werd door het Rijk geselecteerd als één van de 45 gemeenten waarvoor een bedrag van € 586.000,- beschikbaar kwam voor het stimuleren van de Rijke Schooldag. Dit leidde ertoe dat de gemeente en Scholen aan Zee een convenant tekenden en zo een driejarige samenwerking aangingen.
Een ander speerpunt uit het verkiezingsprogramma van D66 was verduurzaming van de samenleving. Deze bestuursperiode zijn veel stappen in die richting gezet en daar heeft D66 op diverse manieren invloed op gehad. Bij het vaststellen van het ‘Programma Duurzaamheid 2024-2027’ heeft D66 er middels een amendement voor gezorgd dat de voortgang van de activiteiten in dat programma jaarlijks geëvalueerd worden. Ook heeft D66 samen met andere fracties afgedwongen dat er meer groen op daken gecreëerd wordt; dat was een belofte uit hun verkiezingsprogramma. Verder heeft D66-wethouder duurzaamheid, Peter van Diepen, uitvoering gegeven aan de ambitie om inwoners een verduurzamingssubsidie voor hun woning te geven. De raadsfractie van D66 heeft die subsidieregeling via een amendement voor meer inwoners aantrekkelijk gemaakt door het maximale subsidiebedrag te verhogen. In het verkiezingsprogramma stond ook de wens om een lokaal voedselbos ontwikkelen met ruimte voor educatie, maar dat is (nog) niet gelukt.
Algemeen
D66 heeft deze bestuursperiode regelmatig aandacht besteed aan sport. Zo trok de partij aan de bel toen indoortennisbanen dreigden te verdwijnen en toen een tekort aan gymzalen voor het onderwijs ontstond. De belofte om alle inwoners van de gemeente Den Helder een sport- en cultuurpas aan te bieden is echter niet waargemaakt. Wat betreft verkeer en vervoer wilde D66 onveilige of onduidelijke verkeerssituaties voor fietsers aanpakken, en hiervoor zijn deze bestuursperiode miljoenen euro’s uitgetrokken. Het voorstel om fietsers op alle rotondes voorrang te geven haalde ondanks de steun van D66 echter geen raadsmeerderheid. Het is D66 verder niet gelukt om alle woonstraten de status van 30 km-zone te geven.
Op het gebied van wonen beloofde de partij zich in te zetten voor de bouw van 2000 woningen in acht jaar tijd. Tot nu toe zijn – sinds 2022 – in totaal 733 woningen opgeleverd of in aanbouw. Daarnaast heeft de gemeente 1862 nieuwbouwwoningen in voorbereiding, maar het is nog niet zeker of die allemaal voor 2030 opgeleverd zijn. D66 wilde in het bijzonder dat nieuwbouw zou worden gerealiseerd op de braakliggende percelen van de gesloopte woningen in Nieuw Den Helder. Toen deze ontwikkeling uitbleef, stelde de fractie in juni 2024 kritische vragen aan het college. Op verzoek van D66 is vervolgens een beeldvormende avond over dit onderwerp georganiseerd.
Verder staat in het verkiezingsprogramma van D66 dat de partij prioriteit wilde geven aan het wegwerken van achterstanden in de jeugdzorg. Er zijn echter nog altijd flinke wachtlijsten binnen de jeugdzorg in Den Helder (momenteel honderd wachtenden). Dit heeft vooral te maken met personeelstekorten en een toename van complexe problematiek. D66 beloofde in 2022 ook meer in te zetten op een preventieve aanpak. Fractievoorzitter Stefan Milatz stelde recent nog vragen over de kwaliteit van kinderopvangorganisaties in Den Helder, omdat zij een belangrijke rol spelen bij vroegsignalering en preventie. Hij pleitte ervoor dat daar strenger op gecontroleerd wordt. Eind 2023 diende D66 daar ook al twee amendementen over in, maar die werden niet aangenomen.
Afwijking(en)
Onder het kopje ‘verkeer en vervoer’ schreef D66 in haar verkiezingsprogramma ook dat de partij het delen van vervoersmogelijkheden door inwoners wil stimuleren. Opmerkelijk is het feit dat D66 kritiek leverde op het voornemen van het college om deelauto’s beschikbaar te stellen bij de oplevering van het woningbouwproject Dijkkwartier. “Waarom zou een gemeente een commerciële taak als het exploiteren van deelauto’s op zich nemen? Wij zijn daar op tegen, ook al zijn we niet tegen deelauto’s”, zei D66’er Arvid Post in een commissievergadering hierover. Hiermee verzette D66 zich tegen een voorstel is dat het delen van vervoersmogelijkheden juist stimuleert.
D66 brak eind vorig jaar een lans voor ‘Ik Ben’, een zorgprogramma voor slachtoffers van huiselijk geweld. Dat project zou vanaf 2025 geen subsidie van de gemeente meer krijgen wegens financiële tekorten. Volgens het college zijn er bovendien genoeg instanties in Den Helder die hetzelfde werk doen. D66 ging als coalitiepartij flink tegen het college in en eiste dat de zorgwethouder op zoek ging naar een incidentele subsidie voor Ik Ben. De partij kreeg de oppositie mee en dus werd de motie aangenomen. Een geslaagde actie van D66, al stond over deze vorm van zorg niets in hun verkiezingsprogramma en zette het tevens kwaad bloed binnen de coalitie.
Reactie D66
Regio Noordkop biedt elke fractievoorzitter de mogelijkheid om te reageren op de geschreven analyse over hun verkiezingsprogramma’s. De reactie van D66-fractievoorzitter Stefan Milatz, is als volgt: “Allereerst dank voor het in kaart brengen van onze inzet de afgelopen jaren. Het is denk ik goed om kritisch te blijven en daarbij onszelf te blijven toetsen aan de ambities die we hebben uitgesproken voor Den Helder en Julianadorp. We kunnen terugkijken op een aantal mooie stappen zoals omschreven, maar tegelijk erkennen we: we zijn er nog niet. Er ligt nog genoeg werk voor ons om van de gemeente een nog fijnere plek te maken om te wonen, te werken en te recreëren.
In het stuk wordt terecht genoemd dat we kritisch waren op het voorstel voor deelauto’s in het Dijkkwartier. Dat klopt. Voor ons draait het daarbij om een principiële afweging: welke rol hoort bij de gemeente en welke bij de markt? We zijn zeker niet tegen deelmobiliteit, maar vinden wel dat de gemeente vooral een faciliterende rol moet spelen, in plaats van zelf als aanbieder op te treden.
We zijn trots op wat we als onderdeel van een brede coalitie hebben bereikt. In een politiek landschap zonder absolute meerderheden is samenwerking belangrijk. Dat betekent soms ook dat je niet alles uit je verkiezingsprogramma voor elkaar krijgt, maar ook dat je verantwoordelijkheid neemt en draagt. Wij kiezen ervoor om steeds proberen te zoeken naar wat ons verbindt en niet te blijven hangen in verschillen die partijen van elkaar verwijderen. Wij blijven met volle inzet werken aan een sociaal, duurzaam en kansrijk Den Helder, en doen dat graag samen met de inwoners en met iedereen die zich betrokken voelt bij onze stad.”