College kondigt stevige bezuinigingsmaatregelen aan

Den Helder – De gemeenteraad heeft op 1 november 2023 de begroting 2024-2027 vastgesteld met voor 2026 en 2027 een financieel tekort. Die tekorten bestaan omdat het Rijk vanaf 2026 3,4 miljard euro minder beschikbaar heeft gesteld voor de uitvoering van de taken van de gemeenten. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) adviseerde colleges en gemeenteraden daarom een niet sluitende begroting in te dienen voor de jaren 2026 en 2027, als signaal aan het Rijk dat er geld bij moet.

Hoewel het Helderse college dit advies wilde opvolgen, heeft de raad van Den Helder gevraagd om een wijzigingsvoorstel waarmee de meerjarenbegroting alsnog sluitend zal zijn. In opvolging van die wens stelt het college nu een groot pakket aan bezuinigingsmaatregelen voor. De besparingen die voorgesteld worden raken alle begrotingsprogramma’s. Zo vallen flinke klappen binnen het sociaal domein, maar ook de plannen voor de HUB in Julianadorp en de wildopvang in De Helderse Vallei gaan op de schop.

Bezuinigingsmaatregelen
Het college stelt voor om de inzet van middelen voor het bereiken van de doelstelling Den Helder energieneutraal vanaf 2026 structureel te verlagen met € 100.000,- per jaar. Hetzelfde geldt voor de inzet van Helders Perspectief en stedelijke vernieuwing. Voor het budget van stedelijke vernieuwing betekent dat vanaf 2026 een verlaging van € 250.000,- naar € 150.000,-. Wat betreft het onderhoud van de openbare ruimte, denkt het college een jaarlijkse bezuiniging van € 350.000,- te kunnen realiseren.

Ook worden een aantal plannen uitgesteld of zelfs geschrapt. Door de realisatie van de wildopvang in De Helderse Vallei en de HUB in Julianadorp uit te stellen tot na 2026 kan de gemeente de jaarlijkse lasten van respectievelijk € 40.000,- en € 100.000,- in de begrotingsjaren 2026 en 2027 vrij laten vallen. Voor de begrote investeringsbijdrage voor een overdekte fietsenstalling in Den Helder geldt dat het college deze wil schrappen. Dat scheelt € 42.000,- aan kapitaallasten in de twee ravijnjaren. Nog meer slecht nieuws voor fietsers is een voorstel van het college om de looptijd van het uitvoeringsplan Fietsvisie te verkorten met twee jaar, waardoor in 2026 en 2027 € 45.000,- vrijkomt.

Verder stelt het college voor het Jongerenpunt in Den Helder uiterlijk 1 januari 2026 te sluiten, waarmee € 25.000 per jaar vrijkomt. Met vier wijksteunpunten in Den Helder is de rol en meerwaarde van het Jongerenpunt “te heroverwegen”, stelt het college. Voor de ontwikkeling van het technisch kenniscentrum Tekpark reserveert het college vanaf 2026 in de begrotingswijziging ook geen middelen meer.

Sociaal domein
Binnen het sociaal domein zijn in de begroting 2024-2027 al besparingen voorzien (ter waarde van € 700.000,-) op subsidies en inkoop van maatwerkvoorzieningen. Aanvullend hierop stelt het college in de begrotingswijziging voor om de niet wettelijke taken van ouderenwerk, maatschappelijke participatie en arbeidsparticipatie te versoberen. Een voorbeeld daarvan is een structurele verlaging van € 100.000,- op de loonkostensubsidie die de gemeente bijdraagt in de gemeenschappelijke Regeling Gesubsidieerde Arbeid Kop van Noord-Holland (GrGa) voor begeleide- en arbeidsparticipatie. Ook wil het Helderse college extra inzetten op efficiëntie in de bedrijfsvoering binnen het sociaal domein en daarmee een besparing realiseren van € 100.000,- bovenop de besparing die in 2026 sowieso gerealiseerd moet zijn.

Wethouder financiën Peter van Diepen is zich bewust van het feit dat een aantal samenwerkingspartners door de bezuinigingsmaatregelen geraakt zullen worden. “De uitdaging waar we voor staan om de begroting voor 2026 en 2027 sluitend te krijgen, vraagt om moeilijke keuzes. Daarom is het belangrijk dat we tijdig in gesprek gaan met de mensen en organisaties die dit in de jaren 2026 en 2027 gaat raken. Laten we samenwerken om oplossingen te vinden die zowel de financiën op orde houden als rekening houden met de opgaven waar we voor staan”, aldus de wethouder.

Terug naar de raad
Het voorgestelde pakket aan maatregelen zorgt ervoor dat het tekort in 2027 wordt omgebogen naar een positief resultaat en daarmee, zoals gevraagd door de gemeenteraad, een sluitende begroting. Voor 2026 blijft nog sprake van een eenmalig tekort, maar dat kan gedekt worden uit de algemene reserve van de gemeente. De commissie Bestuur en Middelen behandelt het voorstel voor de begrotingswijziging op 29 november 2023. Naar verwachting neemt de gemeenteraad vervolgens op 13 december 2023 een besluit. Als de raad akkoord is, vindt in 2024 en 2025 het benodigde onderzoek en de uitwerking plaats zodat de besparingen in 2026 gerealiseerd kunnen worden.