Hollands Kroon – Politieke partijen beloven in aanloop naar de verkiezingen hemel en aarde aan de kiezer, maar lang niet alles wordt vervolgens waargemaakt. Over minder dan een jaar zijn er weer verkiezingen voor de gemeenteraad, tijd om de balans op te maken. De komende maanden analyseren we elke week één partij. Wat is er terechtgekomen van de verkiezingsbeloften? Waar hebben zij zich deze bestuursperiode hard voor gemaakt? Hoe hebben zij gestemd en hoe verhoudt zich dat tot hun verkiezingsprogramma van 2022?
De Senioren Hollands Kroon (SHK) is geen partij die zich op één onderwerp richt. Ze hebben dus een volledig verkiezingsprogramma dat zich niet specifiek op oudere inwoners richt, maar juist op alle inwoners. In het verkiezingsprogramma 2022 van SHK stond de zorg hoog op de agenda. De partij wilde toegankelijke voorzieningen in alle dorpen, liefst met 24-uurszorg en speciale aandacht voor eenzaamheid onder ouderen. Drie jaar later blijkt uit de voortgangsrapportage van het college dat een deel van deze ambitie is opgepakt, maar de volledige uitvoering blijft uit. Er wordt wel ingezet op zorg aan huis in samenwerking met partners als Incluzio en de gemeente werkt aan een regionale woonzorgvisie. Ook zijn er plannen voor meer geschikte woningen voor ouderen.
Toch blijven belangrijke onderdelen achter. Er is nog geen sprake van 24-uurszorg in alle kernen en van de specifieke ‘Doet en Ontmoetgroepen’ die SHK voorstelde, wordt in het collegebeleid geen melding gemaakt. Wel zijn bestaande initiatieven, zoals die van de woonzorggroep Samen, verder uitgebreid.
Gemengde successen
De gemeente heeft flinke stappen gezet in woningbouw, maar er is nog weinig gedaan met de speerpunten van SHK zoals tiny houses, jongerenhuisvesting en is er slechts mondjesmaat hergebruik van leegstaande panden. Hoewel er qua woningbouw veel in de planning staat, blijft ook het aantal nieuwe woningen in kleinere kernen achter. SHK wil juist daar extra inzet. Een deel van de stagnatie ligt volgens de rapportage bij de provincie, die met strikte regels nog altijd veel invloed heeft. Een doorn in het oog voor SHK, dat juist lokale regie wil.
Een opvallend voorstel van SHK was het instellen van een Burgerraad. Dat is niet overgenomen. Wel heeft de gemeente stappen gezet in participatie, zoals het raadscafé en dorpsvisies. Toch blijft burgerinvloed tot op heden vooral adviserend en niet mede beslissend.
Windmolens
SHK was in haar verkiezingsprogramma fel tegen windmolens op land. De gemeente heeft uiteindelijk één zoekgebied geschrapt in de Regionale Energie Strategie, maar sluit nieuwe windprojecten niet uit. SHK’s pleidooi voor een “Nationale Sloopdag” van bestaande molens en de focus op kernenergie met thorium is net als aardwarmte niet overgenomen. Wel heeft SHK consequent gestemd tegen het verlengen van zes jaar extra draaitijd voor 32 grote windmolens van Windcollectief Wieringermeer. Tegelijkertijd stemde de partij wél voor het beleidskader kleine windturbines, terwijl ze daar in hun programma geen ruimte voor boden. Deze kleinere molens mogen nu verspreid door de gemeente op boerenerven worden geplaatst, met een ashoogte van 15 meter. Daarmee wijkt SHK af van haar eigen koers.
Wat betreft agrarische activiteiten is het coalitiebeleid goed in lijn met de inzet van SHK. Er is een koersdocument opgesteld voor de toekomst van de landbouw. De gemeente werkt met boeren aan duurzame innovaties en wil Hollands Kroon profileren als agrarische koploper.
Veiligheid
Op het gebied van infrastructuur zijn de resultaten gemengder. De gewenste N77, een nieuwe oost-westverbinding tussen Den Helder en Wieringerwerf, wordt totaal niet genoemd in het coalitiebeleid. Tegelijkertijd is er wel meer aandacht gekomen voor verkeersveiligheid rondom scholen, iets dat SHK ook belangrijk vindt. Ook op het gebied van handhaving en cameratoezicht zijn stappen gezet, onder meer via de kadernota Veiligheid. De verbetering van openbaar vervoer, eveneens een punt uit het SHK-programma, blijft echter achter. Wel wordt gewerkt aan veiligere fietspaden en wegen, een ander speerpunt van de partij.
De houding van SHK ten opzichte van datacenters is helder: liever geen nieuwe. Het college is hier kritischer op geworden en stelt strengere eisen, maar sluit toekomstige datacenters niet volledig uit. Extra voorwaarden, bijvoorbeeld over watergebruik of landschappelijke inpassing, worden nog niet standaard toegepast.
Kernenergie
Net zoals bij de kleine windturbines volgt het stemgedrag van SHK niet altijd even consequent haar eigen verkiezingsprogramma. Opvallend was het stemgedrag rondom kernenergie. SHK maakt in haar programma een duidelijk punt van thoriumcentrales en ziet kernenergie als deel van de oplossing. Toch stemde de fractie in februari 2024 tegen een motie van LADA en het CDA om te onderzoeken wat de mogelijkheden van kernenergie voor de gemeente kunnen zijn. Een stem die haaks staat op hun eigen verkiezingsbeloften.
De balans drie jaar na de verkiezingen is gemengd. Veel standpunten van SHK zijn zichtbaar terug te vinden in het beleid van de coalitie, maar vaak in afgezwakte vorm. De inzet op zorg, woningbouw en landbouw is grotendeels meegenomen, zij het met minder ambitie. Op het vlak van burgerinvloed en energiebeleid wijken de genomen besluiten soms sterk af van het verkiezingsprogramma van SHK.
Reactie SHK:
Regio Noordkop biedt elke fractievoorzitter de mogelijkheid om te reageren op de geschreven analyse. De reactie van SHK-fractievoorzitter Jip Pankras is als volgt:
“Laat ik beginnen met mijn waardering uit te spreken voor de inzet van Regio Noordkop. SHK is er trots op dat veel dingen uit het verkiezingsprogramma zijn gerealiseerd en sommige nog niet helemaal. Onze inzet zal altijd blijven om zorg in de gemeente Hollands Kroon zo goed mogelijk in te richten en zal altijd een van onze speerpunten zijn.
Wat de woningbouw betreft vinden wij nog steeds dat daar wel een tandje bij mag en SHK zal zich daarvoor blijven inzetten met een oog voor woningen voor jongeren en ouderen, bouwen voor doelgroepen moet meer prioriteit krijgen. Tot slot zullen we trachten in het komende jaar nog het nodigde uit het coalitieprogramma te verwezenlijken.”
