Anna Paulowna – Hollands Kroon had de mogelijkheid om het aantal raadsleden met twee raadsleden uit te breiden en daarmee haar democratie een breder draagvlak te geven, maar heeft daar niet voor gekozen. Het uitbreiden van het aantal raadsleden was mogelijk geweest vanaf de komende gemeenteraadsverkiezingen in 2026, doordat Hollands Kroon over de grens van 50.000 inwoners is gegaan. Dit deed zij niet op 1 januari 2025, maar slechts enkele dagen later. Daarom zou er een speciaal verzoek moeten worden gestuurd aan het CBS om alsnog twee extra raadsleden te kunnen aanstellen na de verkiezingen.
De stellingen waren al diep betrokken in de laatste presidiumvergadering en ook in de raadsvergadering was het een principieel en verhit debat, ook binnen de coalitie was de spanning vanuit principes goed waarneembaar. De grotere partijen bleken wat huiverig om door middel van een lagere kiesdeler straks invloed te verliezen. De middelgrote en kleinere partijen wilden Hollands Kroon juist de vertegenwoordiging geven waar de gemeente qua grootte ook recht op heeft. In het presidium hadden de drie grotere partijen echter slechts drie stemmen tegenover de vijf kleinere partijen, waardoor het voorstel wel naar de gemeenteraad ging. In de raad hebben OHK, SHK en het CDA echter samen 17 stemmen van de 29 en dus een meerderheid, waardoor het voorstel alsnog is afgestemd.
Volgens fractievoorzitter Jan Willem van der Klugt van het CDA levert meer raadsleden niets op, het kost alleen maar meer geld. Henk van Gameren (LDA) gaf aan dat hij de argumentatie van het CDA om kleine partijen te weren echt een kulargument vond. Judith de Git van D66, die ooit de mogelijkheid had geopperd, stelde de grotere partijen de vraag waarom zij de inwoners van Hollands Kroon een betere volksvertegenwoordiging zouden willen ontzeggen? Daarop kwam geen echt concreet antwoord.
Zorgwekkend
Daan Blokker van GroenLinks vond het zorgwekkend dat grotere partijen met hun tegenstem eigenlijk zeggen dat zij liever de oude machtsverhouding in stand houden dan de mogelijkheden van de democratie benutten voor een goede en beter gewogen volksvertegenwoordiging voor de inwoners van Hollands Kroon.
Fractievoorzitter Alexander Bugel van OHK koos ook voor het behouden van de 29 raadsleden, omdat de kiesdeler voor grotere partijen dan gunstiger is. OHK zou volgens Bugel het benodigde geld liever inzetten om de huidige raadsleden kwalitatief te verbeteren in het debat. Dit schoot een aantal raadsleden in het verkeerde keelgat, omdat juist de raadsleden van OHK buiten hun fractievoorzitter nauwelijks en in sommige gevallen in de afgelopen drie jaar zelfs nog nooit het woord hadden gevoerd in de gemeenteraad.
Huis van Thorbecke
Rick Boersen (VVD) haalde het huis van Thorbecke aan en pleitte nog eens extra voor het uitbreiden van het aantal volksvertegenwoordigers, omdat de materie nu eenmaal veel complexer is geworden en dat dit een bredere vertegenwoordiging vergt, hetgeen ook conform de landelijke richtlijnen is.
Uiteindelijk kwam de hoofdelijke stemming uit op 17 tegenstemmen van CDA, OHK, SHK waarbij de rest van de gemeenteraad (12 zetels) voor stemde, waarbij het verzoek tot extra raadsleden dus niet gedaan wordt. Hoewel de complexiteit in grotere gemeenten uiteraard toeneemt, met als reden dat dit soort grenzen ook zijn vastgesteld, blijft Hollands Kroon dus tot 2030 met 29 raadsleden zitten in plaats van de wettelijk toegestane 31.
De meerderheid kan niet rekenen. Het is meer waarschijnlijk dat die 2 extra zetels bij de grotere partijen terecht zouden komen dan bij de kleintjes vanwege het stelsel van grootste gemiddelden. Ze doen zichzelf daarmee in ieder geval een zetel en waarschijnlijk 2 tekort.