Communicatie rond overeenkomst Port of Den Helder op het hakblok

Den Helder – De Raadscommissie Bestuur en Middelen was maandagavond uiterst kritisch over de gang van zaken rondom het voorstel van het Helderse college om een overeenkomst van 32 miljoen euro met Port of Den Helder te sluiten. Veel raads- en commissieleden moesten de plannen uit de media vernemen en er heeft tegen de afspraken in vooraf geen overleg plaatsgevonden tussen de raad en het bestuur van de haven. Ondanks haar interview in de krant wilde Port of Den Helder directrice Jacoba Bolderheij hierover geen vragen beantwoorden. Wethouder Chris de Koning bood de commissie weinig inzichten.

De commissievergadering ging maandagavond over de jaarlijkse rapportage over alle verbonden partijen: Zeestad, Port of Den Helder, Willemsoord en Den Helder Airport. Vooral over de luchthaven was de commissie erg tevreden: “U bent een voorbeeld van een verbonden partij die de eigen broek kan ophouden”, aldus Leo van Esdonk van Fractie Pastoor. Over Willemsoord waren wel enkele zorgen. Directrice Ariane Hoog vertelde dat inkomsten van veel bedrijven teruglopen. Ook is de de laatste tijd meer overlast, van ‘onwennig’ uitgaanspubliek, maar ook van daklozen.

De haven in zwaar weer
Een verbonden partij die zeker niet de eigen broek kan ophouden is Port of Den Helder. Het onderhoud van de haveninfrastructuur kost zoveel geld dat het haast onmogelijk blijkt dat het bedrijf dit kan opbrengen uit de eigen inkomsten. De gemeente heeft het havenbedrijf dan ook veelvuldig geld gegeven om deze publieke taak uit te voeren. Het gaat immers om publieke infrastructuur: De gemeente draagt uiteindelijk de verantwoordelijkheid, al zorgt Port of Den Helder voor de uitvoering.

Toch besloot de gemeenteraad vorig jaar een onderzoek in te stellen naar de gang van zaken binnen het havenbedrijf. In het rapport van onderzoeksbureau Panteia dat hieruit voortkwam stonden een aantal aanbevelingen, zoals het opstellen van een langdurige overeenkomst tussen de gemeente en Port of Den Helder. Die overeenkomst is nu klaar en de conclusie is dat er 32 miljoen euro naar het havenbedrijf moet gaan, in tegenstelling tot de eerder geschatte 15 miljoen. Een verrassing voor de gemeenteraad.

Commissie vindt communicatie slecht
Daarbij komt dat de lokale politici later werden geïnformeerd dan de Helderse krant. Sterker nog, door een verkeerd verzonden mail moesten veel raads- en commissieleden de beoogde investering uit de krant vernemen. Daarin staat dat de gemeenteraad op 7 november vergadert over het stuk. Dat blijkt bij monde van commissievoorzitter Harmen Krul nog helemaal niet duidelijk te zijn: Het college heeft het stuk te laat aangeleverd bij de agendacommissie. Niels Nanning van de Stadspartij was hierover niet te spreken en constateerde dat het proces rondom de agendavorming echt niet goed gaat.

Ook de externe communicatie laat te wensen over. Het stuk is tot op heden, vijf dagen na publicatie in de krant, nog niet gepubliceerd via de reguliere kanalen. Een woordvoerder van de gemeente laat desgevraagd weten dat het college heeft besloten een primeur aan de krant te gegeven. Iets wat door de bewuste keuze om de raad pas later te informeren nu doet denken aan een vrij doorzichtige Pr-stunt. In het vooraf beklonken stuk worden wethouder Chris de Koning en Port of Den Helder directrice Jacoba Bolderheij immers geen kritische vragen voorgelegd over de mega investering.

Selectief gebruik van Panteia rapport
De raadscommissie was daarentegen wel kritisch: “Waarom moeten wij dit uit de krant vernemen?” Dat vroeg Michel Pastoor van Fractie Pastoor zich af. “Toen ik mevrouw Bolderheij recent sprak over de mogelijke overeenkomst tussen de haven en de gemeente wist zij nog van niks.” Bolderheij wilde maandagavond helemaal geen uitleg geven over de 32 miljoen die haar organisatie wil ontvangen. In het interview met de krant beschrijft zij dat het geld een eerste bouwsteen is voor de ontwikkeling van de haven. Dat het geld niet eerder beschikbaar is gesteld noemt zij net als de onderzoekers van Panteia een ‘weeffout’.

Met andere bevindingen van Panteia stemt de directrice minder makkelijk in. Zo wordt het voorstel om de grondverkoop rondom Kooypunt en Kooyhaven bij een andere maatschappij onder te brengen snel weggewuifd, ook door het college. Op een concrete vraag die Carlo Assorgia van Beter voor Den Helder stelde, namelijk hoeveel grond er daar nu eigenlijk al verkocht of verhuurd is, kon Bolderheij één concreet voorbeeld noemen: Er is aan een bedrijf een stuk grond verkocht omdat deze ondernemer ruimte nodig had voor extra parkeerplekken.

Toch wordt er volgens wethouder Chris de Koning niet selectief omgegaan met de bevindingen van Panteia. Toen Edwin Krijns van het CDA hem hiernaar vroeg gaf hij aan dat het aangaan van een overeenkomst met het havenbedrijf namelijk bovenaan de prioriteitenlijst stond. Als dit is afgerond volgt de volgende stap. Fractie Pastoor was hierop weer kritisch: De wethouder vergeet namelijk dat er voorafgaande aan het opstellen van de overeenkomst overleg zou plaatsvinden tussen de directie van het havenbedrijf en de gemeenteraad. Dat is niet gebeurd. Het rapport wordt volgens fractievoorzitter Pastoor nu simpelweg gebruikt als bedelstaf.

Zicht op de toekomst?
Meer fundamentele kritiek was er ook. Zo vroeg Pieter Blank van de PvdA zich af op welke manier er zicht is op continuïteit. Er wordt door de wethouder en het havenbedrijf gesproken over het binnenhalen van bedrijven die willen investeren in wind op zee, maar wat als dat niet lukt? Verschillende belangrijke aanbestedingen worden op korte termijn afgerond. Daarover is dus nog niks zeker. Hoe de gevraagde 32 miljoen euro bijdraagt aan het komen tot een winstgevend havenbedrijf blijft onduidelijk.

Volgens De Koning en Bolderheij stort het havenbedrijf echt niet in elkaar, wanneer die aanbestedingen niet door de juiste partijen worden gewonnen. De huidige werkzaamheden blijven immers bestaan. Pastoor wees de wethouder vervolgens op het feit dat deze werkzaamheden juist niet winstgevend zijn. Daarop kwam geen duidelijke reactie, behalve dat de gevraagde uitgaven voor het onderhoud aan de haveninfrastructuur ook zouden plaatsvinden wanneer er geen havenbedrijf als uitvoerende partij optreedt.