Hollands Kroon – Het is alweer een jaar geleden dat Sjaak Vriend benoemd werd als griffier van de gemeente Hollands Kroon. De werkgeverscommissie besloot vorige week dat zijn jaarcontract wordt omgezet in een vaste aanstelling. Hoe bevalt het Sjaak en mist hij zijn oude ambt als raadslid niet? Met Regio Noordkop spreekt hij openhartig over zijn positieve ervaringen het afgelopen jaar en staat hij ook stil bij de aandachtspunten.
Sjaak, je bent nu een jaar griffier. Hoe bevalt het?
“Het bevalt goed. Het is een hele andere dynamiek dan wat ik gewend was in mijn vorige functies. Ik heb bijna 40 jaar voor verschillenden gemeenten gewerkt en toen stond ik voornamelijk voor het college en gaf ik de wethouders advies. Nu is de raad mijn werkgever. Daarnaast werk ik nu in een klein hecht team, we zijn met zijn vieren, waar ik voorheen leiding gaf aan twintig mensen. Daarnaast stond de griffie voor best een opgave: Er was door problemen in de bezetting de afgelopen jaren wat achterstallig onderhoud ontstaan. Daarom was er behoefte aan stabiliteit en rust en die wilde ik graag bieden. Ik denk dat het erg geholpen heeft dat ik de organisatie al zo goed kende.”
Je bent dan ook 12 jaar raadslid voor het CDA geweest in Hollands Kroon. Bij je beëdiging als griffier zei je echter dat je politieke verleden voor sommige raadsleden misschien in de weg zou kunnen zitten. Dat was in de praktijk dus niet het geval?
“Het is natuurlijk mogelijk dat ik in het verleden op politiek vlak heb gebotst met sommige van de huidige leden van de raad. Je wil niet dat zoiets als problematisch wordt ervaren door raadsleden. Als griffier moet je objectief zijn. Daar hebben we het dus ook gedurende het afgelopen jaar over gehad. Ik spreek bijvoorbeeld maandelijks met de voorzitter van de werkgeverscommissie. De ervaring is tot nu toe dat raadsleden het waarderen hoe ik de rol van griffier vervul. Dat komt ook vanwege de onderbezetting in het verleden. Toen was de griffie bijna al haar tijd kwijt aan het faciliteren van het proces. Nu kunnen we proactief raadsleden ondersteunen, bijvoorbeeld bij het opstellen van moties en dergelijke. Ik zeg ook altijd: Ga niet aanmodderen en bel ons gewoon, daar zijn we voor.”
In de brief van de werkgeverscommissie over je nieuwe dienstverband staat toch ook dat er aandachtspunten waren. Kun je daar iets over kwijt?
“Vanuit de gemeenteraad zijn er inderdaad een aantal aandachtspunten benoemd. Zo vinden sommige raadsleden dat ik zichtbaarder moet zijn tijdens raadsvergaderingen. Dat vind ik wel een moeilijke, want ik denk dat je op dat moment als griffier vooral de voorzitter wil ondersteunen. Toch moeten we daarover wel in gesprek als dat genoemd wordt. Daarnaast krijg ik terug dat ik rolvast ben, maar soms toch laat blijken dat ik een CDA achtergrond heb. Ik ervaar dat zelf niet zo, maar ik ga er wel op letten. Het maakt mij niet uit welke partij er met een initiatief komt en ik heb daar natuurlijk geen politiek oordeel over. Ik vind mezelf wel proactief, dan neem je soms ook je eigen opvattingen mee. Het moet denk ik aan beide kanten slijten.”
Is die objectiviteit niet frustrerend voor iemand met een politieke mening? Mis je het niet om raadslid te zijn?
“Ik dacht dat ik het zou missen, maar dat is eigenlijk niet zo. De overgang is eigenlijk heel organisch geweest. Ik ben ook toentertijd niet de politiek ingegaan omdat ik een soort politiek dier ben. Ik vond gewoon dat de kwaliteit van de besluitvorming te wensen overliet. Verder ben je als adviseur van het college ook objectief, dus dat was ik wel gewend. Ik heb het altijd het leukst gevonden om mensen te helpen om hun werk goed te doen door ze de juiste informatie en de juiste ondersteuning te geven. Zelfs toen ik nog in de raad zat is het wel voorgekomen dat ik leden van andere partijen kon informeren over bepaalde processen. De rol van griffier past me eigenlijk veel beter dan de rol van raadslid me ooit heeft gepast.”
Wat heb je het afgelopen jaar opgestoken? Wat heeft je verrast?
“Het was mij natuurlijk al vooraf goed bekend wat de functie van een griffier inhoudt. Ik heb in mijn werkende leven dan ook veel met griffiers samengewerkt, zowel in de rol als raadslid als in de rol als ambtenaar. Toch moet je ook een beetje je eigen weg daarin vinden. Sommige griffiers werken heel erg gescheiden van de ambtelijke organisatie, maar zo doe ik het niet. Ik denk dat je de raad beter in positie kan brengen wanneer je daar juist middenin zit. Zo wilde de raad bijvoorbeeld dat de kwaliteit van de raadsvoorstellen beter werd. Nu gaan die allemaal eerst via de griffie. Verder ben ik druk bezig met trainingen op het gebied van strategische inzet. Ik ben nu 58, dus ik mag nog een jaar of 9 door. Daarom ga ik nu investeren om die verdieping te kunnen maken.”
Je zei dat er achterstallig onderhoud was bij de griffie. Wat hebben jullie in jouw eerste jaar al kunnen oplossen en wat staat er nog te gebeuren?
“We hebben afgelopen jaar de basis op orde gekregen en verschillende dingen uit het coalitieakkoord opgepakt. Denk bijvoorbeeld aan de kinderburgemeester die er binnenkort komt. De coalitie heeft vorig jaar vastgesteld dat ze dat willen, maar eigenlijk stond die ambitie jaren geleden al in de functieomschrijving van de burgemeester. Het is gewoon altijd blijven liggen. Ook zijn de raadscafé’s gestart hebben we een nieuw reglement van orde opgesteld. Daarnaast zijn er heel veel dingen in de steigers gezet die we de komende tijd gaan afronden. Zo is er een werkgroep bestuurlijke vernieuwing in het leven geroepen en werken we aan het opzetten van een lokale Rekenkamer. Dat is een nieuwe verplichting vanaf 1 januari 2024. Ten slotte kijken we goed naar ons eigen functioneren. Er ontbrak bijvoorbeeld nog een functieboek met een duidelijke taakomschrijving voor alle rollen binnen de griffie.”
Al met al kan ik wel concluderen dat je blij bent met je overstap toch?
“Absoluut. Laat ik als laatste zeggen dat ik met een heel goed gevoel terug kijk op het afgelopen jaar. We hebben een heel leuk team dat behoefte had aan rust, structuur en vertrouwen. Ik hoop dat ik ze dat heb kunnen geven. Er is op dit moment nog ruimte in de formatie, naast mijzelf, de raadsadviseur, de communicatieadviseur en de griffiemedewerker, maar vooralsnog redden we het gewoon met dit kleine hechte team. We vullen elkaar goed aan en pakken voor elkaar de dingen op die we misschien minder leuk vinden. Ik denk dat we daar dus al een bezuiniging te pakken hebben.”
Naschrift Sjaak Vriend: het team griffie bestaat uit 6 personen. De bodes die de vergaderingen van de raad faciliteren ondersteunen maken ook deel uit van het team. Deze fijne collega’s mogen niet onvermeld blijven. Qua kantoorwerk bestaat het team uit genoemde 4 medewerkers.