Den Helder – De lange wachttijden in de asielprocedure en zorgverlening, samen met de komst van een aantal kwetsbare asielzoekers, verklaren de grote hoeveelheid zelfdestructieve incidenten die zich voordoen in de azc’s in Den Helder. Dat blijkt uit antwoorden van het Helderse college op vragen van de fractie GroenLinks, die zich zorgen maakte over de incidentencijfers vanuit het COA.
Uit die cijfers blijkt namelijk dat zelfdestructieve incidenten het meest voorkomend zijn in Den Helder, vergeleken met andere soort incidenten zoals het overtreden van huisregels of agressie/geweld richting personen. Zo zijn er in maart 57 zelfdestructieve incidenten geweest, terwijl ‘slechts’ 33 keer huisregels zijn overtreden en vier keer agressie en/of geweld tegen personen is gemeld. Bij zelfdestructieve incidenten kan het gaan om zowel een verbale suïcide dreiging als een zelfdestructieve actie. Een verbale suïcide dreiging betekent dat iemand dreigt zichzelf iets aan te doen. Bij een zelfdestructieve actie brengt iemand zichzelf schade toe, zoals door zelfverwonding of een overdosis. GroenLinks wilde een verklaring voor de grote hoeveelheid zelfdestructieve incidenten.
Het college reageert dat dit te verklaren is door de instroom van een aantal kwetsbare bewoners en de lange wachttijden in de asiel- en zorgketen. “Langere wachttijden maken dat verward gedrag toeneemt en zichtbaarder wordt. Zodra de kwetsbaarheid van bewoners wordt gesignaleerd, wordt de begeleiding hierop afgestemd. Deze intensieve begeleiding helpt niet alleen om verward en/of zelfdestructief gedrag beter in beeld te brengen, maar draagt ook bij aan een nauwkeurige registratie van incidenten”, zegt het college. Het aantal zelfdestructieve incidenten heeft dus ook te maken met de actieve registratie ervan. “De rapportage van deze incidenten heeft een hoge prioriteit, zodat signalen effectief gebundeld worden ter ondersteuning van de begeleiding en het verdere zorgtraject”, aldus B&W.
Hulpverlening
Ook vroeg GroenLinks welke vormen van hulpverlening beschikbaar is voor asielzoekers en wat het COA doet om zelfbeschadiging onder hen te verminderen. Uit de antwoorden van het college blijkt dat het COA diverse maatregelen neemt om dergelijke incidenten naar beneden te brengen. Allereerst proberen medewerkers de bewoners van het AZC goed te leren kennen, zodat problemen tijdig worden gesignaleerd. Daarnaast worden preventieve acties ondernomen, zoals het aanbieden van (sport)activiteiten en vrijwilligerswerk, zowel binnen als buiten het azc. Ook wordt voorlichting gegeven waarbij vaak maatwerk wordt toegepast.
Verder zorgt het COA er in samenspraak met de huisarts op locatie voor dat asielzoekers de hulp en begeleiding krijgen die zij nodig hebben. Wanneer er sprake is van ernstigere psychische problemen kan iemand maximaal drie maanden worden opgevangen in de intensief begeleidende opvang (IBO) van het COA. In de IBO verzorgen COA-medewerkers 24 uur per dag intensieve begeleiding, met als doel terugkeer naar het reguliere azc. Als terugkeer naar een regulier azc niet mogelijk is, kan er doorverwezen worden naar het Centrum voor Transculturele Psychiatrie. Dit centrum is gespecialiseerd in ernstige psychiatrische problemen bij mensen met een migratieachtergrond.
Tja, ernstige zaak. Maar het past wel in een trend.
Zo blijkt uit onderzoek dat het aantal Nederlandse jongeren dat rondloopt met suïcidale gedachten en overgaat tot automutilatie ook sinds enkele jaren behoorlijk in de lift zit. En ook die lopen tegen lange wachttijden op. Niet om een asielprocedure rond te krijgen, maar om toegelaten te worden tot het hulpverleningscircuit: de GGZ is overbezet.
Een mogelijke verklaring voor de somberheid onder jongeren die wordt aangedragen is dat ze zich ernstig zorgen maken over de toekomst en zich geen raad weten met hun situatie. Het zou goed zijn als er meer geld beschikbaar komt om ook deze groep jongvolwassenen intensief te begeleiden, zoals kennelijk in het asielzoekerscentrum gebeurt, maar zoals gezegd: de wachttijd om voor hulp in aanmerking te komen is frustrerend lang.
En laten we wel zijn: de toekomst geeft ook alle reden om je zorgen te maken: de samenleving is druk bezig te ontsporen……