Kolhorn – Bij buurtschap Lutjekolhorn is een gedenkplaat geplaatst ter nagedachtenis aan verzetsman Albert Beens. Hij werd in augustus 1944 opgepakt, gemarteld en uiteindelijk vermoord. Op het monument valt het droeve verhaal over zijn laatste jaren te lezen.
“Het verhaal begon voor ons met een boek ter gelegenheid van 600 jaar Kolhorn”, vertelt Willem Messchaert van de Historische Vereniging Kolhorn. “Dan zoek je ook de straatnamen uit en toen kwamen we de Albert Beensweg tegen, eigenlijk wist niemand meer wie dat was. Gelukkig ‘liepen’ we uiteindelijk tegen een nichtje aan die nog bij hem op schoot had gezeten.”
De vereniging betrekt de lokale school in het verhaal. Daardoor raakte ook de 12-jarige Isa Butter steeds meer geïnteresseerd in de geschiedenis van Albert Beens. Zij woont aan de Albert Beensweg, de straat waar de verzetsheld ooit woonde. Zij zorgde er al voor dat er een goed straatnaambord kwam.
Oorlog
Beens was 21 jaar toen de oorlog uitbrak. Hij was al gemobiliseerd en vocht als dienstplichtig soldaat met de Huzaren op de Grebbelinie. Na de Nederlandse capitulatie kwam hij naar huis en besloot agent te worden. Hij kreeg een post in Rotterdam maar in 1943 ging het mis toen hij weigerde om Joodse mensen te arresteren.
“Hij zei tegen zijn chef dat voor hem, vanuit zijn geloofsovertuiging, iedereen gelijk was”, zegt Messchaert. “Dus ook Joodse mensen en dat hij ze niet ging halen. Nou, toen wist hij wel dat hij diezelfde dag zijn uniform aan de kapstok kon hangen en er vandoor moest gaan. Samen met een collega is hij toen naar Drenthe gegaan.”
Verzet
Daar belandde Beens in het verzet. Messchaert: “Er liep een belangrijke route om geallieerde piloten door Nederland te loodsen. Hij speelde er een belangrijke rol. Maar bij één van die acties, samen met die collega uit Rotterdam, werd hij aangehouden. Zijn papieren waren niet helemaal in orde en dus moest hij mee naar het bureau.”
Op het politiebureau werd Beens herkend als verzetsman: “In het officiële verslag staat dat hij daar ’twee dagen lang onmenselijk behandeld is’. Nou daar kan je je wel wat bij voorstellen. Hij was daarna in een vrachtwagentje gestopt en ergens op een polderweggetje tussen Emmen en Sleen eruit gehaald, afgeknald en levenloos achtergelaten.”
Beens werd uiteindelijk eerst begraven in Emmen, maar ligt nu op het Nationaal Ereveld in Loenen. Vanwege de coronamaatregelen was een grote, officiële onthulling nu niet mogelijk, die volgt op een later tijdstip, toch wilden de initiatiefnemers met het oog op 75 jaar herdenken niet langer wachten.
