Hollands Kroon – De gemeente Hollands Kroon neemt sinds 1 oktober 2023 deel aan een experiment van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties rondom het registreren van tijdelijke verblijfsadressen van arbeidsmigranten. Het experiment duurt vier jaar en is bedoeld als basis voor een mogelijke wetswijziging van de Wet Basisregistratie Personen (BRP).
Beter inzicht krijgen in de verblijfsadressen van arbeidsmigranten is een van de doelstellingen uit het rapport ‘Geen tweederangsburgers’ dat onder leiding van Emile Roemer is opgesteld. Dat inzicht dient meerdere doelen. Enerzijds om een beter beeld te krijgen van de omvang van arbeidsmigratie, waardoor overheden onder meer beter kunnen inspelen op het aantal plekken dat noodzakelijk is voor arbeidsmigranten en daarmee illegale situaties op kunnen heffen. Anderzijds is het ook van belang voor het welzijn van arbeidsmigranten; te vaak is er in Nederland nog sprake van slechte huisvesting en uitbuiting.
Register niet-ingezetenen
Met het experiment krijgt de gemeente vanuit de Rijksdienst voor identiteitsgegevens (Rvig) inzicht in de verblijfsadressen die arbeidsmigranten doorgeven op het moment dat zij zich melden bij het ‘Register niet-ingezetenen’ (RNI). De RNI is bedoeld voor mensen die in het buitenland wonen, maar bijvoorbeeld in Nederland willen werken. Ook als je korter dan vier maanden in Nederland verblijft, meld je je bij een RNI-loket om een Burgerservicenummer te ontvangen. Zo kunnen arbeidsmigranten op legale wijze in Nederland aan het werk. Er zijn in Nederland 19 RNI-loketten, waarvan de dichtstbijzijnde in Alkmaar is.
In het verleden gaven arbeidsmigranten voor het RNI alleen een adres in het thuisland door. Sinds vorig jaar oktober is het ook mogelijk om een tijdelijk verblijfadres in Nederland er bij te registreren. Dit is (nog) niet verplicht; vanuit de Rijksoverheid wordt onderzocht of een verplichting juridisch mogelijk is. Voor gemeenten zou dit waardevol zijn om, zoals geschetst, meer inzicht te krijgen in de verblijfslocaties en veiligheid van deze groep mensen. Overigens blijkt uit landelijke cijfers dat een meerderheid van de arbeidsmigranten het tijdelijke verblijfsadres wél invult.
Basisregistratie personen
Ook voor Hollands Kroon is deelname aan het experiment van belang. Het geeft meer inzicht in de aantallen arbeidsmigranten en de locaties van huisvesting. Door dit beeld is het voor de gemeente mogelijk om beter beleid te maken en de vraag naar huisvesting en het aanbod daarvan beter in balans te brengen. Ook kan er dan gerichtere handhaving plaatsvinden op plekken waar ongewenste huisvesting is. Daarnaast kan de gemeente, als een persoon langer dan vier maanden op een adres verblijft en de intentie heeft om langer te blijven, diegene inschrijven in de basisregistratie personen.
Het Rijk vergoedt deelname aan het experiment en heeft gelden beschikbaar gesteld voor een medewerker persoonsinformatie die zich ook bezig gaat houden met adresonderzoek. Aan het experiment doen naast Hollands Kroon ook Horst aan de Maas, Peel en Maas, Aalsmeer en Schiedam mee. Gedurende de looptijd wordt het experiment gemonitord en geëvalueerd. Uiteindelijk zal het ministerie bekijken of er uit het experiment wijzigingen kunnen komen voor de Wet Basisregistratie Personen.
